Istorija bokeljskog pomorstva

Boka je Kotorska nekoliko puta tokom istorije ostajala bez flote, kao npr. nakon Napoleonovih ratova, velikih ratova, i posljednjih ratova.

Luksuzna fotomonografija od nacionalnog značaja

Pa, iako ljeti u akvatorijumu sve vrvi od nautičkih radnji, stanja i zbivanja, iako oko opaža goleme kruzere kad i manje turističke i teretne brodove, jahte i mega-jahte, jedrilice i ribarske barke – tek je bijedni procenat plovećeg bogatstva u vlasništvu našeg svijeta.

A da je Zaliv, bez sve šale, oduvijek bio dio Evrope svjedoči knjiga na čije se 3. izdanje čekalo preko 30 godina. „Istorija bokeljskog pomorstva“ Predraga V. Kovačevića (1904-1989) objavljena je 1967, 1984. i jula 2015.

Profesor Kovačević rodio se u Baošićima, djetinjstvo je proveo u Carigradu, kao sin sveštenika SPC. Školovao se u jezuitskoj gimnaziji na njemačkom jeziku, a zatim u klasičnoj ruskoj gimnaziji. Maturirao je u Pragu. Pravni fakultet upisao je u Beogradu. U toku studija dodijeljena mu je engleska stipendija, pa je prešao na studije ekonomskih nauka u Kembridž. Diplomirao je na Univerzitetu u Edinburgu. Njegovom zaslugom uhvaćen je ratni zločinac Hajnrih Himler. Za izuzetne radne zasluge ukazom Predsjednika SFRJ, Josipa Broza Tita, odlikovan je 1972. Ordenom rada sa zlatnim vijencem… glasila bi najkraća verzija životopisa autora sad već kultne „Istorije bokeljskog pomorstva“.

Pred nama je hronologija izuzetne pomorske prošlosti jedinog fjorda na Mediteranu. Polazeći od opisa Boke kao prirodne luke, Kovačević nam približava vremena od najstarijeg doba do Nemanjića, govori o Boki pod Vizantijom, pod dukljansko-zetskim vladarima, i tokom samostalnosti Kotora; o Herceg Novom u vrijeme kralja Tvrtka; o mletačkom i turskom periodu; razvitku i usponu Perasta, Dobrote i Prčnja; padu Mletačke republike i bokeljskom pomorstvu za vrijeme Napoleonovih ratova; tokom prve austrijske okupacije, tokom ruske uprave, francuske okupacije, engleske intervencije, narodne vlade, ponovo Austrije, s pobunom mornara; piše o pomorstvu Paštrovića i Budve; Bokeljima koji su zadužili rusku mornaricu; i onima koji su dali ruke pomorstvu kneževine Crne Gore…

Povezujući sve plavo-bijele teme, autor kazuje i o lazaretima u Boki, o čuvenim pomorskim školama u Boki, o Bokeljskoj mornarici, i tipovima jedrenjaka u zalivskoj prošlosti…

U rukama držimo – zapravo – „Istoriju Boke Kotorske“, jer je istorijom najvitalnije zalivske privredne grane ispričana priča o istoriji Boke Kotorske.

Izdavanje prezence najviše je potpomoglo Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije, a ruke su dale Opština Kotor, Opština Herceg Novi, Opština Tivat, Fakultet za pomorstvo – Kotor, i Boka Pilot.

Izdavač kapitalnog naslova je hercegnovska Knjižara So, baštinik najstarijeg regionalnog knjižarstva (od 1898).