Uređeno rusko groblje na Savini: Obnovljeno sjećanje na poznate emigrante

Dvadeset pet volontera iz ruske dijaspore odazvali se pozivu lista „Ruski Vjesnik“ i uz podršku firme „Germen“, koja se bavi hortikulturom, minulih dana uredili su rusko groblje i crkvu Svetog Fjodora Ušakova na Savini.

Prema riječima predstavnice firme, Natali Soldatove, Moskovljanke koja sa porodicom živi u Tivtu, njena firma kao i volonteri pročitali su poziv u „Ruskom vjesniku“ i odlučili da pomognu.

„Organizovali smo akciju pošto su nam se javili potomci visokih ruskih oficira, naučnika i umjetnika koji počivaju na groblju na Savini. Obzirom da niko od porodica preminulih ne živi više u Crnoj Gori, odlučili smo da uredimo sve 75 grobnice u kojima počivaju značajni ljudi Ruske vojske i Ruskog carstva koji su tu sahranjeni 1921. nakon Prvog svjetskog rata. Tu počivaju poznati generali, oficiri, profesori. Među volonterima je bilo i onih rusko-crnogorske krvi,“ ističe Soldatova.

Ona kaže i da su volonteri ofarbali novom bojom nadgrobne spomenike, uredili fasadu, zvonik i unutrašnjost crkve svetog ruskog admirala Fjodora Ušakova.

„Preostalo je da se obnovi boja na kupoli crkve. Akciju ćemo nadam se nastaviti krajem maja. Mi smo besplatno organizovali ovu akciju. Nema tu politike, samo dobra volja i želja da se pomogne,“ rekla je naša sagovornica.

Rusko groblje je formirano na Savini u trećoj deceniji prošlog vijeka, a njegovo propadanje otpočelo je već nakon Drugog svjetskog rata. Prije nekoliko godina rađeno je „situaciono rješenje Ruskog groblja“ kada su popisana grobna mjesta mada se precizan broj ruskih emigranata sahranjenih na njemu još uvijek ne zna.

Idejno rješenje projekta rekonstrukcije Ruskog groblja uradio je arhitekta Milorad Petijević, a finansijska sredstva za njegovu rekonstrukciju, u visini od 60.000 evra, opredijelila je „Jedina Rusija“, snažna frakcija ruske Dume. Zbog velikog ruskih generala koji su nakon Oktobarske revolucije emigrirali u Boku kotorsku i koji su na njemu sahranjeni, groblje na Savini je poznato i kao generalsko.

Groblje se nekada još nazivalo i rusko-srpsko groblje, a najčešće samo vojno. Prema nekim podacima na ruskom groblju na Savini počiva devet generala, sedam pukovnika, jedan potpukovnik, tri kapetana i jedan poručnik, a među generalima je bio jedan ljekar, uključujući i generala Vasilija Račinskog koji je stradao u Drugom svjetskom ratu.

U obnovi groblja i prve ruske crkve posvećenu admiralu Fjodoru Ušakovu presudnu ulogu odigralo je Društvo srpsko-ruskog prijateljstva za Herceg Novi i Boku Kotorsku.

Ruska duma je 2006. godine stala iza obnove groblja. Tokom radova, groblje su obišle visoke ruske delegacije, na čelu sa Ljubov Konstantinovom Silskom, a u njihovom sastavu su bili i ambasador Jakov Fedorovič Gerasimov, kao i poslanici Dume – Aleksandar Sarič, Andrija Žukov, Viktor Zavarazin. Radove na groblju nadgledao je slikar Aleksandar Beljakov, izvršni direktor Slovenske alijanse, koja je imala sjedište u Herceg Novom.

Crkva je završena 2009. godine, a osveštao je crnogorsko primorski mitropolit Amfilohije.