Advokat Vladan S. Bojić: Vlast zloupotrebljava epidemiju za obračun sa pravoslavnom crkvom

piše: Igor Damjanović

„Nešto pre 6 časova izjutra, 23. aprila, zakucao je Milutin na moja vrata. To me je jako iznenadilo. Odmah sam pomislio da se nešto desilo. Bio sam u uverenju da ima nešto važno da mi saopšti. Tako je i bilo.Samo što je Milutin ušao u moju sobu, saopštio mi je: „Vaša Svetosti, Nemci su došli i traže vas“. Tek što sam završio rečenicu, upadoše bez kucanja četiri Nemca u vojničkim uniformama, sa crnim košuljama, napisanim inicijalima na rukavima i reverima od bluze SS, što znači: Politička policija Gestapo. U rukama su držali mitraljeze, čije su cevi bile uperene na mene…

„Fridrih, molim vas, prevedite ovome zločincu, da je ovoga momenta lišen slobode, po naređenju Vrhovnog komandanta nemačke oružane vojne sile vođe Adolfa Hitlera. On je glavni ratni zločinac, krivac i huškač za ulazak Jugoslavije u rat protivu sila Osovine. Kažite mu da pod smrtnom odgovornošću, ima da preda sve svoje stvari, koje se nalaze u posedu kod njega: papire, dokumenta, tašne i kofere radi potrebne istrage. Svako protivljenje povlači odmah smrtnu kaznu!“ – ovako je srpski patrijarh Gavrilo Dožić opisao svoje hapšenje od strane njemačkog gestapoa 1941. godine, u crnogorskom manastiru Ostrog.

Patrijarh Gavrilo je dodao da su ga okupatori prije ubacivanja u gestapovsku maricu, punih 6 sati držali napolju na susnježici, ne dozvolivši mu ni da obuče kaput.

Cijelih 79 godina kasnije, 12. aprila 2020. na veliki pravoslavni praznik Cveti, u manastiru Zlatica, ostacima drevne bogomolje iz ranohrišćanskog perioda čija je obnova počela prije nekoliko godina, uhapšen je mitropolit crnogorsko-primorski Amfiloije i nekoliko sveštenika. Nije pomoglo ni to što na prostoru gdje je mitropolit služio liturgiju uopšte nije bilo vjernika.

Maltretiranje 82-ogodišnjeg mitropolita produženo je u policijskoj stanici, odakle je pušten nakon nekoliko sati, uz napomenu da će tužilac odlučiti da li će protiv njega biti pokrenut krivični postupak. Oglasilo se i osnovno državno tužilaštvo u Podgorici, konstatacijom da trenutno sprovodi istragu da li je na litirgiji na Zlatici, u kojoj nije bilo prisutnih vjernika, mitropolit Amfilohije i sveštenstvo „počinilo krivično djelo“ i da će o svojim rezultatima „obavijestiti javnost“.

Hapšenje mitropolita i sveštenstva osudio je čak i Savjet za građansku kontrolu rada policije, tijelo koje se veoma rijetko negativno određuje prema propustima u radu organa zaštite javnog poretka.

Nedjeljno hapšenje mitropolita Amfilohija bila je uvertira za medijsku harangu koja je uslijedila u naredna 2 dana. Počelo je prijetnjom direktora crnogorske policije Veselina Veljovića da će njegova policija „obezbijediti da se da se vjerski obredi u vjerskim objektima obavljaju isključivo bez prisustva vjernika.“

Na ovu grotesknu formulaciju, na kakve smo inače navikli od prvog čovjeka crnogorske policije nadovezalo se obraćanje vd vrhovnog državnog tužioca Crne Gore Ivice Stankovića, koji je predstojeće praznike okarakterisao kao „veoma izazovna vremena za sve vjernike“, posebno stavivši apostrof da je za one koji se budu pridržavali naredbi državnih organa „propisana i zatvorska kazna do 12 godina“.

Ivici Stankoviću je mandat istekao 7. oktobra prošle godine, a pošto nadležne insitutucije još nisu izabrale novog, on se do daljnjeg nalazi u stanju vršioca dužnosti. U septembru mjesecu prošle godine, odbjegli biznismen Duško Knežević javnosti je dostavio snimak razgovora sa Nenadom Vujoševićem, sekretarom Vrhovnog državnog tužilaštva Crne Gore, koji u razgovoru jasno potvrđuje da je od Kneževića uzimao novac i predavao ga na ruke tužiocu Stankoviću, u zamjenu za stopiranje istraga protiv Kneževićeve banke i kompanija. Knežević je u kasnijoj izjavi medijima iznio procjenu, da je preko Vujoševića Stankoviću isplatio između 700 i 800 hiljada evra. Poslije objavljenog snimka tužilac Ivica Stanković je negirao sve tvrdnje svog najbližeg saradnika Nenada Vujoševića, koji je ekspresno uhapšen i od septembra prošle godine nalazi se u zatvoru.

Bojić: Vlast iskalila bijes zbog litija

U ekskluzivnom komentaru za Balkanist, ugledni podgorički advokat Vladan Bojić je policijsko privođenje Mitropolita Amfilohija okarakterisao kao „najsramni čin koji se desio u Crnoj Gori od rušenja Njegoševe kapele na Lovćenu 1971. godine, koji sa zakonom i etikom nema nikakvog dodira.“

Bojić je podvukao da se: „Privode se lica koja pružaju aktivan ili pasivan otpor, lica za koja se sumnja da će pobjeći, bezbjednosno interesantna lica, ili ona koja izazivaju opasnost i nerede. Mitropolit je domaćin u svakoj crkvi, manastiru, u svakom sakralnom objektu u Crnoj Gori. Mitropolit je obavljao liturgiju s nekoliko sveštenika i crkvenim pojcima u svojoj kući. Sve da je postojala bilo kakva opasnost po njih (a nije je moglo biti), minimum elementarne pristojnosti i vaspitanja, a time i minimum pravnosti, policija je mogla, prije ili nakon liturgije dostaviti redovnim putem poziv radi tzv. prikupljanja podataka, ali nikako privoditi mitropolita.“

Advokat Bojić je istakao da „onim što se svuda i odvajkada zvalo – narodski – hapšenjem“ vlast „jasno htjela da naruši dostojanstvo mitropolita i da ga javno difamiraju i ponize, što je nedopustivo.“, ali da su „na njihovu nesreću ponizili i srozali sami sebe kao niko nikada, što im nikad neće biti zaboravljeno.“.

Po njegovom mišljenju nije bilo „razumnog opravdanja“ za ovakvo postupanje i da se „stekao utisak da su sa nekom naročitom strašću priveli i satima u policiji držali mitropolita Amfilohija, a potom starim manirom hajke u režimskim i onim prorežimskim medijima nastavili sa njegovim razapinjanjem“.

U nedjelju demonstriranu policijsku represiju Bojić vidi kao potrebu da se „iskali bijes zbog fenomena veličanstvenih litija i ulozi mitropolita Amfilohija u odbrani crkve od nakazne zakonske ujdurme“, te da ovakvo postupanje „neminovno dodatno uznemirilo vjernike, što može narodno nezadovoljstvo razbuktati do neslućenih razmjera.“

Utisnuli su Crnoj Gori užaren žig – žig nove sramote. Da, Crnoj Gori koju “oni štite” od crnogorskog Mitropolita, sveštenstva i vjernog naroda. Obesuđena vlast je najzad pokazala izanđale zube nasrtajem na jedinog titulara Trona Svetog Petra Cetinjskog. Sasula je so na još uvek žive i otvorene rane, kojima nikako neće i ne sme da dopusti da zacijele. Jer, to im je partijska “večna brozovska zadaća”. Nema tu ni zazora ni stida.

Stekao se utisak da sa nekom naročitom strašću privode i satima u policiji “drže” Mitropolita, nesvjesni da istorija “prikuplja podatke” ali o njima i da ih “privodi pravdi”. “Tajni” nalogodavac je sa bolesnom, neliječenom žudnjom upirao da satre i potre Boga i glas Božji iz nepodnošljive Mitropolitove rečenice:”Bila bi mi čast da položim svoj život za odbranu svetinja!” Da, spreman je da “raspolaže svojim životom”, kako neko bolno reče. Mišljenja sam da ovo može biti samo djelo jedne potpuno otuđene, bezbožničke i vrtoglavo uznemirene vlasti, vlasti koja je od golog straha izgubila svaki kompas i svaki minimum samokontrole, a bez uvida u narodno dostojanstvo.

Diskriminacija pravoslavnih vjernika

Prije ravno nedjelju dana katolički vjernici su obilježili praznik Hristovog vaskrsenja. Značajan dio populacije Tuzi, u odnosu na broj stanovnika najviše ugroženoj opštini u Crnoj Gori, 36 zaraženih na 4857 stanovnika, čine Albanci – katolici.

Nikakih posebnih upozorenja, a kamoli brutalnih prijetnji policije i tužioca nije bilo tokom prošle nedelje, kada su se naše komšije katolici pripremali za doček najradosnijeg praznika. Stoga, vrhovni tužilac i direktor policije svojim nastupima u javnosti demonstriraju diskriminatorski manir, koji posredno nosi poruku da su pravoslavni vjernici razularena masa neprosvećenih, primitivnih i neodgovrnih fanatika, koji ne poštuju ni zakone države, niti planetarno opšteprihvaćene norme ponašanja u vrijeme epidemije.

Na brutalnu medijsku harangu, u kojoj aktivno učestvuje kompletan represivni državni aparat, pravoslavna crkva i vjernici na najbolji način će odgovoriti mudrošću i strpljenjem dok traje epidemija. Mnogo veći grijeh počinićemo ako nasjednemo na provokacije zlonamjernih, nego ukoliko se na jedan najradosniji hrišćanski praznik uzdržimo od posjete naših hramova.

Izvor: Balkanist

Pročitajte još:

(VIDEO) Ima li zakona za BEMAX i GENEX u Besudnoj: Pun autobus radnika bez maski i fizičke distance!