Dan kada je počela Cerska bitka

Na današnji dan, 16. avgusta 1914. godine počela je Cerska bitka između Srbije i Austrougarske tokom Prvog svjetskog rata.

Prva saveznička pobjeda u Prvom svjetskom ratu donijela je Kraljevini Srbiji simpatije čitavog slobodarskog svijeta, a njom je počelo godinu i po dana dugo odolijevanje velikoj centralnoevropskoj imperiji. Cerska bitka bila je prva saveznička pobjeda u Prvom svjetskom ratu.

Trajala je devet dana, a odnijela je 3.000 naših te 8.000 austrougarskih života. Broj ranjenih sa srpske strane bio je 15.000, a sa neprijateljske dvostruko više. Srpska vojska je zarobila 4.500 ljudi.

Austrougarska monarhija je odredila za glavnokomandujućeg svojih snaga na srpskom ratištu Oskara Poćoreka, čovjeka rođenog u porodici germanizovanih Slovenaca, koji je sve vrijeme Beč pritiskao na objavu rata Kraljevini Srbiji.

Austrougari su, nakon zauzeća Šapca na samom početku rata, dobro utvrdili taj grad. Tokom poslednje faze Cerske bitke, Srpska vojska uspijeva da stigne na zapadne obode grada, i tokom tog i narednog dana se tu vode žestoke borbe. Srpska vojska opkoljava grad i dotjeruje tešku artiljeriju sa namjerom da istjera dušmane napolje. Sjutradan je vojska bila u čudu: neprijatelj je pobjegao prethodne večeri i grad je bio prazan.

Srbi su se u svoj Šabac ušetali a time je bila okončana prva austrougarska ofanziva. Kraljevina Srbija stekla simpatije cijelog slobodarskog svijeta koji se nakon toga slio u Srbiju da pomogne, nudeći političku, vojnu, finansijsku i humanitarnu pomoć jer je čitav svijet shvatio da je moguće poraziti Centralne sile. Cerska bitka je bila jedan od psiholoških faktora da se, recimo, Italijani kasnije opredijele za rat na strani saveznika (ključno je naravno bilo savezničko obećanje Dalmacije), pošto su uticajne kulturne grupe u toj zemlji baš Srbiju navodile kao slavni primjer.

Italijanski pjesnik Gabrijele D’Anuncio je tako napisao “Odu narodu srpskom” 1915. godine koja počinje sledećim riječima: “Kakav to krik neprestani njedra planinska para? Kakav to vapaj zaumni potresa guste šume, dah ledenim rijekama guši, nemir u izvorima stvara? O Srbijo Stefanova, o kraljevstvo Lazarovo!”. Francuski novinar Henri Barbi napisao je već 19. avgusta 1914. godine sledeće redove u tamošnjoj štampi: “Istorija Austrougarske je isprepletana impozantnim porazima, a vladavina Franje Josifa je bila plodna u vojnim katastrofama. Ali do danas, stari monarh je mogao da govori da su ga pobijedile samo Velike sile, Francuska 1850. godine i Pruska 1866. godine. Danas je Srbija, sa desetinom teritorije Austrije, sa desetinom njenog stanovništva, nanijela prvi odjekujući poraz.”

(Svetigora)