Donesen zakon o osnivanju Velike škole u Beogradu – Dositejev licej

Poznata je i pod drugim nazivima: Ustanička velika škola, Velika škola Karađorđeva vremena, Jugovićeva velika škola ili Dositejev licej.

Nastala je u vreme Prvog srpskog ustanka, zbog potrebe za školovanim ljudima u novooslobođenim krajevima Srbije, a naziv je dobila prema već postojećim malim, odnosno osnovnim školama. Na Karađorđev poziv se odazvao Dositej Obradović, koji je iz Trsta došao u Beograd 1807, donevši sa sobom i svoju biblioteku. Dositej je postao prvi direktor svih škola, pravio je planove za rad na prosvećivanju, širenju mreže malih narodnih škola i upostavljanje jedne velike škole za obrazovanje narodnih starešina, bogoslovije za školovanje sveštenika, kao i osnivanje tipografije za štampanje knjiga

Uz Dositeja su iz Habzubrške monarhije u Srbiju dolazili i viđeniji Srbi, da pomognu u nacionalnom oslobođenju, stvaranju i organizovanju nove državne vlasti i organizovanju školstva. Među njima je bio i Jovan Savić, pravnik, profesor, prevodilac, koji je 1805. stigao u Smederevo, gde je uzeo pseudonim Ivan Jugović

Uz Dositejevu podršku, Ivan Jugović je bio idejni tvorac Velike škole, njen prvi uprevnik i tokom prve školske godine, njen jedini profesor. Nastavni plan, odnosno predmeti na studijama, dužina trajanja nastave, broj nastavnika, akademske titule i način predavanja bili su po ugledu na Kraljevsku ugarsku akademiju. Započela je sa radom 1/13. septembra 1808. godine. Na sevčanosti, dan pre početka rada škole, Dositej je održao „Slovo” — predavanje pod nazivom „O dolžnom počitaniju k naukam”, na kome je između ostalog rekao:

Obradović otvara Veliku školu, rad Borivoja K. Radenkovića (oko 1920)
„Blago i celome narodu serbskomu ako vi postanete i budete bogoljubivi, pravdoljubivi i prosvešteni! Od vas će se ova nacija naša prosvetiti i na svako dobro nastaviti, zašto vi ćete biti s vremenom narodni poglavari, sudije i upravitelji i od vas će zavisiti sve opšte narodno blagopolučenije, čest i slava. Ako li vi budete (sačuvaj Bože!) zli, nepravedni, grabitelji i mučitelji, teško narodu i s vami zajedno.”

Na svečanosti je i Karađorđe održao govor o nadama koje su polagane u Veliku školu:

„Vidite, mi imamo dovoljno mišica za odbranu Srbije, ali nemamo dovoljno veštih ljudi za upravljanje. Da mi znamo državu voditi onako kako znamo voditi vojsku, drugojačije bi sada stajali. Učite se vi, dakle, da nastavite naše srećno započeto delo. U vama je sva nadežda naša sa te strane.”

Škola je prvobitno otvorena u dvorišnoj zgradi izgrađenoj u drugoj polovini 18. veka, koja i danas postoji u Gospodar Jevremovoj ulici. Prva zgrada ubrzo je postala tesna, pa je škola 1809. nastavila rad u zgradi preko preko puta, u istoj ulici, u kojoj se sada nalazi Muzej Vuka i Dositeja. Zgrada predstavlja jedan od najstarijih objekata stambene namene u Beogradu. Zadržala je odlike orijentalno-balkanske arhitekture i svojim izgledom verno dočarava ambijent tog vremena, kao i visok društveni položaj vlasnika.

Ivan Jugović je stanovao u školi, a pomagao je dva siromašna đaka, kao i Vuka Karadžića. U početku, škola je imala dvadeset učenika, a njeni prvi đaci su bili uglavnom sinovi ustaničkih vođa: Karađorđa Petrovića, Mladena Milovanovića, Milenka Stojkovića, Jakova Nenadovića, Vase Čarapića. Među učenicima su bili Vuk Karadžić i Lazar Arsenijević Batalaka, koji su ostavili značajna svedočanstva o radu škole. Škola nije imala klupe, a učenici su sedeli na slamanim stolicama. Za rad škole nije postojao statut, a nije utvrđen ni stalan broj časova.

Pohađala su se tri razreda. U prvoj školskoj godini nalazili su se đaci različitog uzrasta. Škola je bila kombinacija pravnog i filozofskog fakulteta, sa predmetima iz vojne akademije i bogoslovije. Učili su se opšta istorija, opšti zemljopis, računica, nemačka jezik, državno pravo, narodno pravo, način suđenja kriminalnog, ali i stilistika, moralne pouke, crkveno pojanje i vojno vežbanje: s puškama i fehtovanje sa sabljama. Udžbenika nije bilo, đaci su zapisivali predavanja, a profesori su se koristili stranim udžbenicima. Ivan Jugović je preveo sa nemačkog Istoriju sveta od postojanja njegova do rađanja Hristova i nabavio geografske karte nekoliko evropskih zemalja. Na kraju svake školske godine polagao se poseban ispit.

Početkom 1809, pošto je Jugović ponovo imenovan za glavnog sekretara Sovjeta, zamenio ga je Miljko Radonić, a kasnije je povećan broj nastavnika zbog povećanog broja studenata.

Veliku školu je pohađalo ukupno 36 studenata (sve muškarci), od čega je 13 završilo i odmah potom stupilo u državnu službu; većina u sudovima, a ostali kao pisari u Sovjetu, kod vožda i vojvoda.

Radila je vrlo kratko, od školske 1808/9, zatim tokom 1809/10. nastava nije nije bila moguća zbog ratnih prilika, a poslednja je bila školska 1812/13. godina, kada je ugušen Prvi srpski ustanak. Škola je prestala sa radom na Svetog Iliju 1813.23)

U vreme kneza Miloša Obrenovića 1833. škola je obnovila rad, a zatim je 1838. otvoren Licej (Liceum) u Kragujevcu.