Godišnjica vjenčanja srpskog mora sa slobodom Crne Gore – 9. januar Dan oslobođenja Bara

Na današnji dan 1878. godine ili prije 143 godine Bar je oslobođen od Turaka nakon viševjekovne okupacije.

–Vjenčavam te srpsko more, sa slobodom Crne Gore – stihovi su kralja Nikole nakon konačne pobjede nad Turcima u Baru.

Početkom novembra 1877. godine knjaz Nikola I Petrović Njegoš je glavninu svojih snaga – 20 bataljona i 18 topova koncentrisao u rejonu Virpazara. Sa ostalim snagama demonstrirao je prema Spužu i Podgorici, da bi zavarao Turke.

Izvukavši topove na visove Sutormana,crnogorska vosjka je nastupala prema Baru u dvije kolone: desna, jačine 12 bataljona i 16 topova, pod komandom vojvode Maša Vrbice, pravcem Sutorman – Zupci – Bar, i lijeva, jačine osam bataljona i dva topa, pod komandom vojvode Ilije Plamenca,pravcem Sutorman – prevoj Bijela Skala – Bar a jedan dio se izdvojio prema Skadarskoj krajini.

Tursko utvrđenje na Sutormanu branila je jedna četa sa dva topa,Bar dva tabora nizama, oko 1800 bašibozuka i 15 topova,a utvrđenja Haj-Nehaj i Volujicu po jedna četa. Na moru su Turci u dom dijelu Jadranskog mora imala eskadru jačine dve krstarice, dvije fregate i jedan manji ratni brod.

Kada su uspjeli da zauzmu utvrđenje Sutorman, crnogorska vojska se pregrupisala i 16. novembra, sa četiri bataljona i 16 topova, zauzela je dominirajuće položaje oko Bara. Tri bataljona su bila upućena prema barskoj luci,dok je vojvoda Plamenac sa ostalim snagama zauzeo položaje prema Skadaru i Ulcinju. 17. novembra bilo je zauzeto utvrđenje Volujica i bila je uspostavljena kontrola nad barskom lukom, a 27. novembra utvrđenje Haj-Nehaj.

Glavnina turskih snaga se u Starom Baru se veoma uporno branila podržavana sa pet ratnih brodova, koji su iz barske luke svakodnevno tukli položaje crnogorske vojske oko grada.

Izgubivši svaku nadu u dolazak pojačanja, Turci su se 9. januara 1878. godine predali i tom prilikom je bilo zarobljeno 2237 vojnika i 15 topova.