London: Balkanu ne prijete Rusi i rat već autokrate i korupcija na koje zapad žmuri

Londonski Međunarodni institut za strategijske studije (IISS) ocijenio je da uprkos „galami“ zapadnom Balkanu ne prijeti rat i Rusi tu ne uspijevaju da učvrste svoj uticaj, ali da se demokratija urušila i da „regionom vladaju autokrate i korupcija, na šta zapad žmuri“.

To je onda, navodi u opširnoj analizi IISS, kombinacija „balkanskih autokrata i kleptokrata koje zapadne zemlje podržavaju zato što održavaju mir i stabilnost, kako upozoravaju kritičari balkanskih vlada“.

„U suštini, nova riječ je ušla u leksikon da se opiše to da zemlje zapadnog Balkana nisu istinske demokratije, već ‘stabilokratije’ koje idu ka članstvu u Evropskoj uniji”, napominje londonski institut.

U analizi se navodi da „uprkos čestim izborima autoritarne težnje su se pojavile u cijelom tom području, sredstva informisanja su slaba i često pod nadzorom vladajuće partije“.

Institut nalazi da „borba protiv korupcije obično služi tome da nova vlada pohapsi svoje suparnike, ukloni političku konkurenciju i pokaže rezultate u suzbijanju korupcije na putu ka pridruživanju EU“.

„Pravosuđe je veoma podložno uplivu onih koji su na vlasti ili imaju novac, klijentelizam i nepotizam su opšte rašireni a poslovi u vladinim ustanovama i javnim preduzećima se dele članovima porodica, prijateljima i partijskim ljudima“, dodaje londonski institut.

U analizi se dodaje da je „region ponovo poprimio veći strategijski značaj, najviše zato što su Rusi pojačali zanimanje za njega, mada je Moskva doživela neke ozbiljne neuspehe u regionu, dok su balkanske vlasti obavile veliki posao u proganjanju i razbijanju islamističkih mreža“.

IISS ukazuje da „iz procurjele poruke ruskog ambasadora u Makedoniji“ proizilazi da Rusi teže tome da na zapadnom Balkanu „uspostave blok neutralnih ili možda i proruskih područja i da Rusi tiho šire uticaj nad slovenskim i pravoslavnim djelovima regiona, dok islamistički ekstremisti nameću uticaj nad prevashodno muslimanskim djelovima“.

Ali, objašnjava institut, Rusi su pretrpeli neuspjehe u Makedoniji i Crnoj Gori, „gdje je vlada u Podgorici optužila Rusiju da je pokušala da je zbaci u čudnoj zavjeri tokom izbora prošlog oktobra“.

„Istina o tome je i dalje nejasna i dok su neki Crnogorci uvjereni da su u to bili na neki način upleteni Rusi, drugi su ubjeđeni da su hapšenja navodnih zaverenika dio drame koju je spremila vladajuća stranka da uplaši oklijevajuće i NATO-u naklonjene birače da glasaju za nju”, navodi se u analizi.