Ko od Srbije i Crne Gore pravi dva razroka oka u glavi?

Piše: Vladimir Umeljić

Milo Đukanović pokazuje se nesumnjivo dostojan svojih direktnih prethodnika Savića Markovića Štedimlije i Sekule Drljevića, gorljivih uslužnika genocidnog zločinca Ante Pavelića

Kada se Milo Đukanović, zvani „Britva”, pri susretu sa Stjepanom Mesićem u Cavtatu 2000. „iskreno izvinio Hrvatskoj” zbog crnogorskog učešća u prethodnim balkanskim ratovima, uputio sam mu jedno otvoreno pismo.

Poenta je bila, ukratko, da mu je neko dao vrlo loš savet, naime, da pri ulasku u političko pozorište preda kičmu a ne kaput na garderobi. Jer prećutali su mu da se pri izlasku iz dotičnog pozorišta ta kičma ne može više otkupiti, ni za Judinih trideset srebrnjaka, ni za sva blaga ovog sveta.

Nisam siguran da bih to i danas tako formulisao, jer stoji primedba da niko ne može da dâ nešto što zapravo ne poseduje – a pitanje je i da li je on ikada imao savetnike (što naravno ne isključuje gospodare).

Jedino šta je on u poslednjih dvadesetak godina imao da ponudi to je ostrašćena srbofobija i srbomržnja, kao prilično šuplja politička agenda, ali i kao paravan za zadovoljavanje lične sujete i pohlepe za materijalnim dobrima (njegovo lično bogatstvo se već 2011. cenilo na oko 14,8 miliona dolara).

Za podsećanje, pre nego što se transformisao u „evropskog i transatlantskog” Montenegrina, znao je da u vreme tih balkanskih ratova na kraju XX veka izjavi na primer i da ćemo „nametnuti rat sa ustašama dobiti!”

Ko se još izvinjava „ustašama zbog, s njihove strane, nametnutog rata”?

No, principijelnost i doslednost (čvrsta kičma), kao što je poznato, nisu karakteristike uspešnih kameleonskih političara.

Ni komunistička međufaza mu nije smetala u karijeri, naprotiv. Tito mu je utro put svojim utemeljivanjem tzv. dogovornih nacija u bivšoj Jugoslaviji, time i montenegrinske, a i sam je 1989–1991. bio sekretar Centralnog komiteta Saveza komunista u Crnoj Gori.

Time se Đukanović pokazuje nesumnjivo dostojnim svojih direktnih i istomislenih prethodnika, Savića Markovića Štedimlije (12.1.1906 – 25.1.1971) i Sekule Drljevića (6.9.1884 – 10.11.1945), inače gorljivih uslužnika hrvatskog genocidnog zločinca Ante Pavelića.

Ovde već počinje da se nazire hrvatsko-montenegrinska veza pri konstruisanju dva razroka oka u glavi, pri čijem (vrlo neverovatnom) uspehu bi na kraju ostao, slikovito rečeno, samo jedan jednooki montenegrinski Kiklop (u minijaturi) da beskoreno lebdi i mazohistički slavi svog velikog (196 cm) Milodiseja, koji mu je prvo napravio jedno razroko a odmah potom oslepljeno oko.

Istorijski duh vernosti Hristu, čojstvu i junaštvu Crne Gore bi nestao.

Biografija Savića Markovića Štedimlije pokazuje značajne paralele sa Đukanovićevim profesionalnim putem, ne samo zbog velikih oscilacija pri odabiru političkih opcija, kojima se priklanjao.

On svoje javne nastupe počinje kao „bjelaš” i učestvuje u progonu secesionističkih „zelenaških komita”, čiji politički naslednici i danas predstavljaju montenegrinsku udarnu trupu Mila Đukanovića. Zatim postaje komunistički simpatizer, zbog čega ga 1923. izbacuju iz podgoričke gimnazije. U dvadesetim godinama XX veka počinje da zastupa tezu o Crnogorcima, kao „političkom narodu” u okviru srpstva. Vrlo brzo ide korak dalje i počinje da propagira „samosvojni identitet crnogorske nacije”.

Nije slučajno da se onda 1928. seli u Zagreb. Tamo izlazi 1937. njegovo „naučno delo” pod nazivom „Crvena Hrvatska”, u kome po prvi put tvrdi da je Crna Gora zapravo starinom eto ta „crvena Hrvatska” i pri tome se jedino i isključivo poziva na latinsku verziju „Letopisa Popa Dukljanina” pod nazivom „Regnum Sclavorum”. Istorijska nauka kaže sledeće o toj verziji letopisa:

„Hrvatski istoričar crnogorskog porekla Štedimlija (1937) u delu “Regnum Sclavorum” (Kraljevstvo Slavena), koje je u stvari hrvatska verzija Letopisa Popa Dukljanina, pronalazi termin Crvena Hrvatska, koja se prostirala od Duvna do Drača. Taj tekst istoričari odbacuju kao verodostojan izvor pošto ne samo da se zna da je pristrasan i napisan u Hrvatskoj 5 vekova posle originalnog letopisa, već je u totalnoj kontradikciji sa istorijskim izvorima iz istog perioda. Sama činjenica da postoji „hrvatska verzija” koja je „pronađena” vekovima kasnije diskredituje Regnum Sclavorum kao iole ozbiljan izvor, istoričari ga predstavljaju kao „wishful thinking” odnosno ono što bi Hrvati voleli da bude a što je ipak daleko od istine. Paul Stephenson piše da je taj tekst „odbačen od strane istoričara” („dismissed out of hand by historians”) kao i da je „sačuvan samo u kasnim i preterano izmenjenim verzijama” („preserved only in late and wildly divergent versions”). Takođe se kaže da „razne neprecizne i totalno netačne tvrdnje čine ovaj izvor nepouzdanim”. („Various inaccurate or simply wrong claims in the text make it an unreliable source.”). Ovaj spis je po mišljenju većine modernih istoričara uglavnom fikcija (“This work is, as the majority of modern historians think, mainly fictional, or wishful thinking”).”

Od 1941. Štedimlija postaje glavni propagandista Ante Pavelića, radi na osnivanju „Hrvatske pravoslavne autokefalne crkve” pod raspopom Germogenom i 5. jula piše članak „Das freie Montenegro” (Slobodna Crna Gora) u hrvatskom nedeljniku na nemačkom jeziku „Neue Ordnung” (Novi poredak).

U tom članku tvrdi da Crnogorci nisu Srbi, već zapravo Hrvati i Iliri, kao i da je jezik kojim se govori u Crnoj Gori samo jedan dijalekt hrvatskog jezika. Takođe iznosi kako Pravoslavna crkva u Crnoj Gori nikada nije bila deo Srpske pravoslavne crkve i da Crnogorci priznaju rimskog papu za duhovnog lidera. Dalje tvrdi da su Musolini i Hitler zaštitnici nezavisne Crne Gore u novoj Evropi.

Time je dosledno krunisao svoj „naučni” i politički rad.

Posle rata je bio osuđen na zatvorsku kaznu od osam godina, zatim ga je Miroslav Krleža udomio u Jugoslovenskom leksikografskom zavodu. Preminuo je u Zagrebu 1971.

Sekula Drljević je bio još jedna uzdanica Ante Pavelića iz Crne Gore. Studirao je pravo u Zagrebu, gde je bio član Srpske akademske omladine, a potom se vratio u Crnu Goru i uključio u politički život.

Posle Prvog svetskog rata preselio se u Zemun i aktivirao u vođstvu „zelenaša”, crnogorskog separatističkog pokreta. Zabeležena je njegova saradnja i prijateljstvo sa hrvatskim političarima Stjepanom Radićem, Vlatkom Mačekom i Antom Pavelićem.

Već 1921. godine on je izjavio da su „srbijanski i crnogorski mentaliteti dijametralno suprotni”, 1941. godine je tvrdio da Crnogorci uopšte nisu Sloveni, već dinarski narod potekao od antičkih Ilira.  Godine1944, pod okriljem genocidne hrvatske države, u Zagrebu je objavio tekst „Tko su Srbi?”, gde je optužio „agresivnu srpsku politiku” za sve bivše i sadašnje probleme na Balkanu, predstavio etničke Srbe kao „degenerisanu rasu” i podvukao njihovu „sličnost sa Jevrejima”.

Zaključno, ostalo je zabeleženo da je on lično 1945. odredio četničkog vojvodu Pavla Đurišića, kao i njemu bliske Petra Baćevića, Dragišu Vasovića, i Zaharija Ostojića, koji su se pri povlačenju od nadirućih partizana našli na teritoriji hrvatske države 1941–1945. i bili zarobljeni, da budu streljani od strane ustaša, što se potom i dogodilo u Jasenovcu ili okolini.

Sekula Drljević je po završetku rata uspeo da se dokopa Zapada, tj. logora za raseljena lica u Judenburgu, gde su ga 10. novembra 1945. otkrili sledbenici Pavla Đurišića i ubili.

Ta hrvatsko-montenegrinska veza, dakle, mnogo je starija od Mila Đukanovića i njegovih „zelenaških komita”, koji danas pljuju i napadaju sveštenike, crkve i manastire Srpske pravoslavne crkve, pevaju ustaške pesme Marka Perkovića Tompsona i priželjkuju nestanak svega sa srpskim predznakom iz Crne Gore.

Istovremeno se potvrđuju neprevidive paralele između stavova i delanja Savića Markovića Štedimlije, Sekule Drljevića i Mila Đukanovića – radikalno menjanje političkih uverenja preko noći, srbofobija i srbomržnja, rasizam, propagiranje velikohrvatstva, falsifikovanje istorije i – koncertirani napadi, pokušaji otuđenja tj. prisvajanja Srpske pravoslavne crkve i, naravno, njene vekovne imovine.

Osnovno pitanje, kao i uvek (Nikolo Makijaveli), glasi – kome to koristi? Osim, naravno, zapadnom imperativu razbijanja i slabljenja srpskog narodnog korpusa, što je već od velikog značaja.

Koncertirani napadi, pokušaji otuđenja tj. prisvajanja pravoslavnih crkvi, međutim, imaju uvek i jednu duhovnu dimenziju i predstavljaju, po sveukupnosti istorijskih izvora, već duže od jednog milenijuma jedan izuzetno važni, cezaropapistički projekat Vatikana.

Proverimo kratko tu konstataciju prvo na primeru osvajanja Carigrada u Četvrtom krstaškom ratu 1204. od strane rimokatoličkih armija Zapada. U zapadnoj literaturi se često tvrdi, da je tadašnje bacanje pravoslavno-hrišćanske Vizantije na kolena bilo isključivo namera i delo svetovnih vladara Zapada, da je Vatikan zapravo bio protiv toga.

Papa Inoćentije III je, međutim, odmah napisao jednom od predvodnika krstaša, Balduinu Flamanskom –  koga je vrlo brzo po osvajanju Carigrada odabrao i već 16. maja 1204. proglasio novim (latinskim) vizantijskim carom – sledeće:

„Sam Bog je oteo vizantijsko carstvo od neposlušnih šizmatičkih Grka i predao ga poslušnim katolicima (…) na taj način su grčka država i crkva Božijom voljom postali podanici apostolske Svete stolice (…) kucnuo je čas preobraćanja Grka na rimsku veru (…)”

A u pismu vizantijskom caru Teodoru I Komnenu Laskarisu, proteranom u Nikeju, on obznanjuje i obrazlaže dotičnu „Božiju volju”:

„Pobednici Carigrada su oruđa Božije promisli i Božije kazne za Grke, zbog njihove neposlušnosti Rimu (…) sada Grci dobijaju priliku da postanu dobri podanici Svete stolice i latinskog cara u Carigradu (…)”

Potom je isti papa – samo konsekventno – uputio preko svog legata, kardinala Gregora de San Vitale, poruku pravoslavnim Rusima da što pre uđu u uniju sa Vatikanom „da ih ne bi zadesila sudbina Carigrada”.

Milo Đukanović, dakle, ne opslužuje samo jednog gospodara, u istoriju će međutim ući na velika vrata samo ako jedini kriterijum bude bila njegova košarkaška visina od zavidnih 196 cm.

A ako to ne bude slučaj, neminovno je da završi tamo, gde i njegovi prethodnici i istomišljenici Savić Marković Štedimlija i Sekula Drljević. Tamo će ga sačekati i anatemisani raspopovi, ruski Germogen i montenegrinski Miraš, ali sigurno ne i dukljanski knez Petar i veliki župan Časlav iz X veka, Sveti kralj Jovan Vladimir od Duklje sa početka XI veka, Vojislavljevići, Balšići, Lazarevići, Brankovići, Kosače, Crnojevići, Nemanjići, Petrovići Njegoši, Marko Miljanov, serdar Janko Vukotić i… i… i…

Ali oni su ionako samo „degenerisani velikosrpski agresori i okupatori”, zar ne?

Zaključno, bilo bi interesantno čuti od Mila Đukanovića, da li je i državni udžbenik, Zemljopis Knjaževine Crne Gore za učenike 3. razreda osnovne škole iz 1899. godine, pisala ta ista kategorija „podljudi”? Jedan citat:

„U Crnoj Gori žive sve sami čisti i pravi Srbi, koji govore srpskim jezikom, a ima ih oko 300.000 stanovnika. Većinom su pravoslavne vjere, a ima nešto malo rimokatoličke i muhamedanske vjere, ali treba znati da smo svi srpskoga porijekla i srpske narodnosti. Osim Crne Gore ima još srpskih zemalja, u kojima žive naša braća Srbi. Neki su, kao mi slobodni, a neki nijesu, nego su pod tuđinom.

Svaki Srbin u Crnoj Gori dužan je poznati i ljubiti svoju cjelokupnu domovinu – sve srpske zemlje, u kojima žive naša oslobođena i neoslobođena braća Srbi. Nijedan Srbin i Srpkinja, ma koje vjere bili, ne smiju požaliti ni život za opštu srpsku slobodu, dobro i blagostanje.

Treba da je brat mio, koje vjere bio, jer teško bratu bez brata.”

NAPOMENE:

[1] David Usborne (23. oktobar 2011). „Rich and powerful: Obama and the global super-elite”. Independent. Pristupljeno 16. februar 2021. Na dvadesetom mestu u članku.

[2] „ĐUKANOVIĆ O HRVATIMA: Milo Đukanović – Nametnuti rat sa ustašama ćemo dobiti! (1991)”. www.youtube.com. Dokumentarne Emisije Balkan. 2014-11-02. Pristupljeno 6. mart 2021.

[3] Đurković, Miša (2013). Tamni koridori moći. Belgrade: Ukronija. ISBN 978-86-84807-81-8. Str. 129.

[4] Isto, str. 130.

[5] CHRONICLE OF THE PRIEST OF DUKLJA (Ljetopis’ Popa Dukljanina), Copyright: Paul Stephenson, 9 September 1998. Revised May 2000, July 2010.

[6] Petrović, Rastislav V. (2005) [1997]. Crnogorske ustaše  (3. dopunjeno izd.). Beograd, Str. 63-64.

[7] Višnjić, Čedomir (2013). Srbobran 1901.-1914. – Srpsko kolo 1903. – 1914., pp. 399. Zagreb, Beograd: SKD Prosvjeta, Službeni Glasnik.

[8] Vukčević, Boško S. (1994). Tito: Architect of Yugoslav Disintegration. New York, New York: Rivercross Publishing

[9] Banac, Ivo (1992) [1984]. The National Question in Yugoslavia: Origins, History, Politics (drugi otisak drugog izd.). Ithaca, N.Y: Cornell University Press.

[10] Frank, Chaim (2010). „Anti-Semitism in Yugoslavia”. Antisemitism in Eastern Europe: History and Present in Comparison. Frankfurt am Main: Peter Lang. Str. 67—112.

[11] Fleming, Thomas (2002). Montenegro: The Divided Land. Rockford, Illinois: Chronicles Press.

Izvor: Stanje stvari