Ksenija Atanasijević: Prva žena sa doktorskom tezom u Srbiji

Na današnji dan, 1922. godine Ksenija Atanasijević postala je prva žena koja je odbranila doktorsku tezu u Srbiji. Nakon toga, bilo je potrebno još devet godina da bi se ime druge žene upisalo u listu doktora nauka.

Rođena je u Beogradu, 5. februara 1984. godine, a preminula 28. septembara 1981. godine.

Diplomirala je čistu filozofiju sa klasičnim jezicima. Bila je prevoditeljka klasičnih filozofskih djela, kao i autorka studija, članaka, metafizičkih i etičkih rasprava. Između dva svjetska rata bila je profesorka na Univerzitetu u Beogradu.

U dvadeset osmoj godini Ksenija Atanasijević postala je prva žena koja je na Beogradskom univerzitetu stekla akademsku titulu doktora nauka. Tezu Brunovo učenje o najmanjem odbranila je 1922. godine, pred komisijom u kojoj su bili: dr Branislav Petronijević, dr Dragiša Đurić, dr Nikola Popović, dr Veselin Čajkanović i dr Milutin Milanković.

I dok odbrana protiče briljantno, članovi komisije „duhovito” komentarišu: „Verujete li vi, dragi kolega, da je sve u redu sa hormonima ove mlade dame?”

Objavljeni su njeni Filozofski fragmenti. Prevodila je djela Aristotela (Organon), Platona (dijalog Parmenid), Spinoze (Etika), Adlera (Individualna psihologija).

U Beogradu za vrijeme Drugog svjetskog rata, Ksenija Atanasijević odbija da potpiše čuveni Apel beogradskih intelektualaca.

Prije rata pisala je protiv nacionalizma i branila Jevreje, pa je Gestapo hapsi.

Posle završetka rata, nove komunističke vlasti je hapse. Iz komunističkog zatvora je izašla lišena samo građanskih prava, a sve njene knjige stavljene su na listu zabranjenih.

Ksenija nastavlja anonimno da radi i priprema treći tom svog životnog djela Filozofski fragmenti. Taj rukopis nije nikada pronađen. Na osnovu onoga što jeste pronađeno, smatra se da je Ksenija Atanasijević tvorac originalnog i cjelovitog filozofskog sistema.

Najvećoj srpskoj ženi, glavna je tema bila problem zla u pojedincu i društvu.

Njenih „zemnih ostataka“ i obilježja nema jer je grobno mjesto prekopano i prodato novim vlasnicima, a sve grobne ploče su uništene.