Milovančev: Besmislice o potrebi ponovne registracije SPC u Crnoj Gori

Piše: Nikola Milovančev, član Pravnog savjeta IN4S

Crnogorska skupština donijela je jedan pravno nebulozan akt, nazvan „Zakon o slobodi vjeroispovijesti“. U nizu besmislica zapisanih u tom aktu, posebno se ističe ona o potrebi ponovne registracije Srpske pravoslavne crkve (i drugih vjerskih zajednica). Žalosno je da među zagovornicima spomenutog zakona ima i „pravnika“ koji su zaista dobili (da, „dobili“ je pravi izraz) diplomu pravnog fakulteta; i još žalosnije: ima među njima i pravnih veleumova koji su i doktori pravnih nauka, pa neki od tih jadnika čak i profesori Pravnog fakulteta u Podgorici. Po mom mišljenju, trebalo bi ih vratiti na početak studija pravnog fakulteta. Zašto? Pa da nauče da je jedno od osnovnih pravila da se u stečena prava ne dira!

Svuda u svijetu je tako: nema retroaktivnosti i ukidanja stečenih prava. Za ilustraciju navodim primjer Slovenije. Sadašnji slovenački zakon koji uređuje to područje je Zakon o vjerskoj slobodi (Zakon o verski svobodi) iz 2007. godine. Taj zakon u potpunosti sljedi registraciji vjerskih zajednica iz razdoblja Socijalističke republike Slovenije, odnosno SFRJ. Ovo se može vidjeti iz registra vjerskih zajednica u Sloveniji, koji se nalazi na zvaničnom sajtu vlade Slovenije ( https://www.gov.si/teme/verske-skupnosti/ ). Čitamo da je npr. pod brojem pet upisano: „Srpska pravoslavna crkva Mitropolija zagrebačko-ljubljanska…“ –

„5. Srbska pravoslavna cerkev Metropolija Zagrebško – Ljubljanska
sedež: Ljubljana, Prešernova cesta 35
leto vpisa: 1976…“.

Da, to je pravna norma zaštite stečenih prava. U Sloveniji, čiju praksu politikantski evrofanatici Crne Gore (a i Srbije – ali nas oni ovaj put ne zanimaju) često hvale, zakonodavac je bio korektan: SPC je tu postojala i ranije i ne može joj se to pravo uzeti.

Slično je i u drugim zemljama, Austriji i Italiji na primjer. Tako u kontinuitet Srpske pravoslavne crkvene opštine Trst, nastale na osnovu povelje Marije Terezije iz 1751. i Statuta iz 1793, niko nije dirao niti ga osporavao, čak ni u vrijeme fašizma. Rad je mirno nastavljen na osnovi istog statuta (registrovanog 1793. pod austrijskom carevinom) i pod italijanskom kraljevinom (od 1918), i kasnije u italijanskoj republici, nakon Drugog svjetskog rata. I u Beču je bilo slično. Ovdje je Ustav Srpske pravoslavne crkvene opštine  napisao vladika dalmatinski Nikodim Milaš, naš poznati stručnjak kanonskog prava, 1906. godine. Nacisti su doduše pokušali da ovaj Ustav bečke SPCO stave van snage, počevši od 1940, kada su stvorili „autokefalnu“ Pravoslavnu ukrajinsku crkvu (zvuči poznato, zar ne?) i htjeli da SPCO Beč podrede toj „crkvi“. Međutim, i taj naš crkveni ustav je bio žilav i nije hitlerovcima pošlo za rukom da ga obesnaže; održao se i nakon njihove propasti, pod austrijskom republikom, sve do 70-ih godina prošlog vijeka.

A nebuloze pravno-političkih demagoga u Podgorici? Odnijeće ih talas naroda Crne Gore i gurnuti u vječnu sramotu i prokletstvo. Zapravo – sami su sebe tamo bacili. Hoće li barem nekom do njih pamet do mozga doći, hoće li se iko od njih pokajati?