IN4S

IN4S portal

Na današnji dan 1913. počela je opsada Skadra

1 min read

Opsada Skadra je bila bitka u Prvom balkanskom ratu u kojoj je vojska Kraljevine Crne Gore, uz pomoć srpske vojske, nakratko preuzela osmanlijsko utvrđenje Skadar u Sjevernoj Albaniji.

Crnogorska vojska je ubrzo, pod austrougarskim i italijanskim pritiskom, bila primorana da se povuče iz Skadra, koji je pripao novoformiranoj Albaniji.

Originalni crnogorski plan je bio da se Skadar zauzme na prepad. Ali, napredovanje crnogorske vojske je bilo sporo te je pred grad došla tek 28. oktobra. Napad je usporio i četvorodnevni odmor u Cijevni i Tuzima nakon zauzeća. To je otomanskim snagama dalo dosta vremena da organizuju odbranu. Crnogorske snage čak nijesu uspjele ni u potpunosti opkoliti grad, tako da je pod otomanskom kontrolom ostao put za Drač, odakle su stizala pojačanja i namjernice za garnizon.

Turskom garnizonu, koji je brojao oko 5.000 pripadnika redovne vojske se priključio i veliki broj visoko motivisanih albanskih dobrovoljaca. 17. 18. i 19. oktobra u Skadar je stiglo 4.000 vojnika (zakašnjelih s mobilizacijom), a tri dana kasnije još 4.000 vojnika i pošto se broj turske posade popeo na 18 hiljada ljudi, ona je imala izgleda da se na duže vrijeme odupre Crnogorcima.

Uoči crnogorskog napada, turska odbrana Skadra, pod komandom Hasan-Rize divizijskog đenerala, sastojala se od 24-te divizije i carigradskog korpusa, Skadarske redivske divizije i Elbasanske divizije, jednog gardijskog puka od 3 tabora, dva puka poljske artiljerije sa 72 topa, jednog puka brdske artiljerije sa 36 topova i 1 eskadron konjice, uz to još i oko 6 hiljada naoružanih i obučenih dobrovoljaca Arbanasa.

Pošto se Zetski odred, najzad, prikupio na položajima sjeverozapadno od Štoja, knjaz Danilo je odlučio da 24. oktobra izvrši napad na Štoj, a zatim i na Skadar. Ali brigadir Martinović, poslije trodnevne artiljeriske pripreme, 25. oktobra nije uspio da likvidira odbranu Štoja, pa je radi napada na grad morao da pregrupiše snage kako bi glavni udar usmjerio preko Velikog i Malog Bardanjolta.

Komandant 1. Armije prestolonaslednik Aleksandar (levo) i načelnik štaba 1. Armije pukovnik (potonji vojvoda) Petar Bojović (drugi sleva) 1912. godine
  1. oktobra 1912. su crnogorske snage jedino uspjele da zauzmu Bardanjolt, jedno od spoljnih utvrđenja Skadra, ali su ga već idući dan povratile otomanske snage u protivnapadu. Pošto je naišao na jak otpor, kralj Nikola je u novembru odlučio da Skadar manjim snagama zadrži u opsadi, a glavnina da preuzme prodor ka jugu Albanije, u pravcu Medove i Lješa. Za organizovanje opšteg napada na Skadar čekao se dolazak Janka Vukotića iz Đakovice i povratak Mitra Martinovića iz Lješa. 12. novembra, u Skadar pristižu tri tabora nove turske vojske i oko 1.500 arbanaških dobrovoljaca. Jedan od aktivista međunarodnog Crvenog krsta koji je u to vrijeme boravio u Skadru bilježi sledeće:
    ,,Nakon bezuspješne opsade Skadra, kralj Nikola je zatražio od kralja Petra da mu uputi pomoć. Nakon toga, srpska vrhovna komanda je odlučila da formira Primorski kor od 30.000 ljudi, sa četrdesetak artiljerijskih oruđa i četiri aviona, kojim je komandovao general Petar Bojović.

Primorski kor je formiran krajem februara 1913. godine, a na položaje oko Skadra došao je tek krajem marta. Međutim, njihovo sadejstvo sa crnogorskim snagama trajalo je tek nekoliko dana, jer će se srpske trupe ubrzo povući sa tih položaja pod pritiskom velikih sila.

Podjelite tekst putem:

Ostavite odgovor

Vaša adresa e-pošte neće biti objavljena. Neophodna polja su označena *