Na današnji dan 1961. Nobelovu nagradu za književnost dobio Ivo Andrić
1 min readZahvaljujući velikoj epskoj sili koju je posjedovao u literarnom izražavanju veoma uspješno je opisivao teme iz istorije svoje zemlje i sudbine ljudi iz svoga područja. Snaga talenta Iva Andricća predodredila ga je za dobitnika Nobelove nagrade za književnost, 1961.godine.
Izrazio je zahvalnost govorom „O priči i pričanju“, za priznanje koje mu je uručeno 1961. Iako su do tada njegova djela prevođena na mnoge jezike, poslije dodjeljivanja nagrade počinje veliko interesovanje svijeta za djela pisca sa Balkana te se njegovi romani i pripovijetke štampaju na preko trideset jezika.
Cjelokupni novčani iznos od Nobelove nagrade Andrić je poklonio iz dva dijela bibliotekarskom fondu Bosne i Hercegovine. Takođe je veoma često učestvovao u akcijama pomoći bibliotekama i darovanja novca u humanitarne svrhe.
Godine 1963 izdavačke kuće: Prosveta, Mladost, Svjetlost, državna založba Slovenije izdaju prva Sabrana djela Iva Andrića u deset tomova.
Naredne godine boravi u Poljskoj gdje u Krakovu biva promovisan za počasnog doktora Jagelonskog univerziteta. Piše veoma malo, ali se njegove knjige neprekidno preštampavaju u zemlji i inostranstvu.
U ličnoj karti Iva Andrića iz 1951. godine, vidi se da se svojeručno potpisao kao Srbin po nacionalnoj pripadnosti. Zbog toga se stvorila svojevrsna kontroverza oko njegove nacionalne pripadnosti. Srbi ga smatraju srpskim književnikom, dok ga Hrvati smatraju hrvatskim književnikom.
Sačuvana Andrićeva dokumenta kao i književno djelo govore kome je zapravo pripadao.
Andrić je u književnost ušao pesmama u prozi „U sumrak“ i „Blaga i dobra mesečina“ objavljenim u Bosanskoj vili 1911. godine.
Prvu knjigu stihova u prozi – „Ex Ponto“ – Andrić je objavio 1918. godine u Zagrebu, a zbirku „Nemiri“ štampao je u Beogradu 1920. godine. Sve Andrićeve lirske pesme koje za njegovog života nijesu bile sabrane u knjigu objavljene su posthumno, 1976. godine u Beogradu, pod nazivom „Šta sanjam i šta mi se događa“.
Andrićevi romani: Prokleta avlija, Travnička hronika, Na Drini ćuprija, Omer paša latas – decenijama su sastavni dio naše školske lektire.
Veliki Ivo Andrić!!!