Počeli Cvijićevi dani u Loznici

Manifestacija „Cvijićevi dani“, koja se tradicionalno priređuje u Loznici, rodnom gradu znamenitog naučnika Jovana Cvijića, večeras je otvorena izložbom koja je posvećena njegovoj ulozi tokom Prvog svetskog rata, i Pariske mirovne konferencije.

Direktorka lozničkog Centra za kulturu „Vuk Karadžic“ Dajana Đedović je rekla da je cilj manifestacije da se svake godine iznova otkrivaju nove dimenzije i aspekti Jovana Cvijića, pre svega kao naučnika, ali i kao čoveka koji se bavio i humanitarnim radom, što je široj javnosti manje poznato.

Autorka izložbe, geograf Centra za kulturu „Vuk Karadžić“ Biljana Radičević je rekla da su na izloženim plakatama predstavljene brojne fotografije naučnika, njegove lične beleške, kao i dopisnice i prepiska koju je vodio sa značajnim ličnostima tog vremena, a koje su preuzete iz arhive Srpske akademije nauka i umetnosti.

Prema njenim rečima, Jovan Cvijić je imao veoma značajnu ulogu u Prvom svetskom ratu kada je 1914. godine u Nišu objavljen njegov naučni rad „Jedinstvo i psihički tipovi Dinarskih i Južnih Slovena“, pri čemu je priložena i njegova karta buduće jugoslovenske države.

Ovom izložbom, predstavljen je i kao diplomata, koji je od 1915-1917. godine, više puta boravio u Londonu, Nešatelu u Švajcarskoj i Parizu, gde je kroz razgovore sa tadašnjim uticajnim ličnostima upoznavao evropsku javnost sa stanjem Srbije, kao i njenim ratnim ciljevima u Prvom svetskom ratu, objasnila je Radičević.
„Poslednji segment izložbe odnosi se na Konferenciju mira u Parizu na kojoj je Cvijić bio predsednik etnografsko-istorijske sekcije, i na taj način direktno učestvovao u formiranju granica buduće Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca“ rekla je Radičević.

Otvarajući izložbu, istoričarka Cvetana Srećković je naglasila da je Cvijić bio veoma dosledan sebi i svom naučnom utemeljenju, ne želevši pri tom da sebe stavi u službu političkih interesa, zbog čega je svoj doprinos zemlji i naciji isključivo pružao kroz svoj naučni rad.

Prema njenim rečima, on je tokom svog istraživačkog rada obilazio sve delove Srbije i susednih zemalja, i savršeno dobro poznavao kako reljef tih predela, tako i mentalitet stanovništva, nalazeći paralele i veze između različitih južnoslovenskih naroda u njihovom jeziku, mentalitetu i običajima.
Saznanja do kojih je tada došao, objavio je u svom kapitalnom delu „Balkansko poluostrvo“, što je, prema rečima Srećkovićeve, doprinelo da saveznici tokom rata, a kasnije i za vreme mirovnih pregovora, uvaže zahteve za stvaranje teritorije koja će činiti jedinstvenu zajednicu južnoslovenskih naroda, Kraljevinu SHS.

Predavanje predsednika Srpskog geografskog društva Stevana Stankovića „Jovan Cvijić u svom i našem vremenu“ biće održano sutra u Gimnaziji „Vuk Karadžić“, dok će u Muzeju Jadra biti predstavljen projekat Matice srpske „Atlas naselja Vojvodine“.

Manifestacija se završava u subotu, proslavom Dana Osnovne škole „Jovan Cvijić“ i Svečanom akademijom koja će biti održana u Vukovom domu kulture.

„Cvijićevi dani“ se obeležavaju od 1995. godine, a organizatori ovogodišnje manifestacije su Centar za kulturu „Vuk Karadžić“ i OŠ „Jovan Cvijić“, pod pokroviteljstvom Ministarstva za kulturu i informisanje i grada Loznice.