Podgoričkim vlastima: Podnijet predlog za rehabilitaciju četnika

Predstavnicima Opštine Podgorica danas je podnijet predlog izmjene Odluke o naknadama učesnicima NOR-a i njihovim porodicama, prema kojoj tu naknadu treba da dobiju i pripadnici Jugoslovenske vojske u otadžbini. Do sada su ta primanja u visini od 30 odsto prosječne plate primali samo pripadnici NOR-a, a prema podacima Sekretarijata za socijalno staranje u Podgorici ih je trenutno 14.

-Nakon 74 godine od završetka Drugog svjetskog rata javnost je upoznata sa novim saznanjima o događajima iz toga doba. U okupiranoj Jugoslaviji od 1941. do 1945. godine kao oružana sila Kraljevine Jugoslavije, čija je vlada bila u Londonu i koju su svi saveznici priznavali kao savezničku državu, bila je Jugoslovenska vojska u otadžbini na čelu sa generalom Dragoljubom Mihailovićem. Ona je bila jedina legalna oružana sila Kraljevine Jugoslavije. Ta vojska imala je i svoje pripadnike u Crnoj Gori. Da li treba pominjati da su tokom 13-julskog ustanka među vođama otpora protiv okupatora bili Pavle Đurišić, Bajo Stanišić i Đorđije Lašić. Pod njihovim vođstvom su oslobođeni i pojedini gradovi, poput Berana i Danilovgrada. Kao i u Srbiji i jednom dijelu Bosne i Hercegovine među Srbima je tokom Drugog svjetskog rata vođen žestoki građanski rat. Žrtve u tom sukobu po nekim istraživanjima su mnogo brojnije od žrtava koje su pripadnici JVuO i partizani imali u borbi sa okupatorom, navodi se u predlogu izmjene odluke.

Dodaje se da pomenuta Odluka ističe samo jednu stranu u tom ratu, a nakon vremenske distance, valjalo bi ispraviti istorijsku neopravdu i na isti način kao učesnike NOR-a tretirati i pripadnike JVuO.

–Objektivna istorija je nedvosmisleno pokazala da su komandanti i vojnici JVuO bili antifašisti i da u se dosljedno borili protiv okupatora, pa je red da i njima pripadnu socijalna prava poput onih koje već decenijam uživaju pripadnici NOR-a. Podsjećamo da su u Srbiji prava partizana i četnika izjednačena i da oni ravnopravno dobijaju po tom osnovu mjesečne i ostale naknade. U tom pogledu i Crna Gora bi trebalo da krene tim putem i da nakon toliko decenija ispravi nepravdu prema svojim građanima koji su se borili za svoja antifašistička uvjerenja, ali koji nijesu dijelili komunističku ideologiju, navodi se u obrazloženju.

Podnosioci ove inicijative, koja ja prvi korak u rehabilitaciji četnika, ističu da nemaju iluziju da će opštinari prihvatiti izmjene odluke, ali da je došlo vrijeme da se zvanično pokrene ta priča i da će ukoliko i budu odbijeni nastaviti da podnose slične predloge i insistiraju na njihovom usvajanju.

–Predstavnicima opštine smo predali i odluku Glavnog štaba NOV i PO Srbije na koji način da se usmjerava vazduhoplovna podrška saveznika. Saveznici su tokom 1944. godine bombardovali Podgoricu i sravnili je do temelja, a poginulo je više hiljada ljudi. Ovaj dokument svjedoči da je za to bilo odgovorno rukovodstvo NOV-a na čelu sa maršalom Titom, čiji se potpis i nalazi na tom dokumentu. Dokument je podnijet povodom podizanja spomeniku Brozu u Podgorici, a smatramo da nije bilo razloga za to, jer postoji sumnja da je on naredio i odobrio bombardovanje Podgorice. Tražimo da se ovaj dokument provjeri u vojnim arhivima i ukoliko se pokaže da je istinit da se pokrene opštinska procedura za uklanjanje postavljenog spomenika, zaključuju podnosioci predloga.