Podrhtavanje tla i duše

Piše: Mišo Vujović

Tek što su se na Svetoj Gori i njenoj okolini smirile strasti oko pokušaja izbacivanja monaštva Esvimgmena iz ovog svetogorskog manastira, stigli su novi potresi. Ovog puta seizmološki, što se među verujućim narodom u predvorju Svete Gore tumači kao loš znak.

Esfingmen je kao zilotski manastir koji zagovara izvorno pravoslavlje bez ekumenskih i ostalih reformi ili utapanja u uniju sa Papom bezmalo četiri decenije na udari Vaseljenske patrijaršije na čelu sa patrijarhom Vartolomejom, čiji je autoritet prvog među jednakima odavno upitan bolje reći veoma problematičan zbog niza nejevanđelskih poteza uključujuće nekanonsko priznanje unijatske crkve u Ukrajini kao i odobravanje terora nad jedinom kanonski priznatom Ukrajinskom crkvom.

Esfingmen je poput mnogih svetogorskih manastira jedna od zadužbina srpske srednjevekovne vlastele. Njega je obnovio Đurađ Branković ktitor svetogorskog manastira Svetog Petra i Pavla.

Poslednjih meseci po manastirima Svete Gore primetno je pojačano prisustvo grčkih policijskih i bezbedonosnih snaga, što se tumači opservacijom terena pred dolazak Vaseljenskog patrijarha Vartolomeja u zvaničnu posetu Svetoj Gori.

“Postojeće policijske snage koje obezbeđuju manastire do sada nisu naoružane ulazile u hramove, što više nije slučaj”, tvrdi jedan od starijih monaha Esfingmena, poznatog po decenijskom sukobu sa Vaseljensom patrijaršijom, čiji je epilog brutalni upad specijalnih snaga grčke policije u ovaj manastir pre nekoliko godina. Procenjuje se da će patrijarha Vartolomeja obezbeđivati armija policajaca za razliku od predsednika Grčke države koga je prilikom posete pratilo tek nekoliko ljudi.

Ovaj podatak nameće logično pitanje čemu ili zbog čega tolike mere opreza i čega se to plaši poglavar crkve koja svojim jednostranim i nekanonskim odlukama duboko zadire u jedinstvo pomesnih pravoslavnih crkava.

Dolazak prvojerarha Vaseljenske patrijaršije u jedinu monašku državu na svetu, u ovom delikatnom trenutku izazvao je nespokojstvo kod svetogorskog monaštva, naročito nakon špekulacija o navodnim pripremama za progon ruskih monaha sa Svete Gore.

“ Nastojanje patrijarha Vartolomeja da stvori istočni Rim i sebe proglasi za vrhovnog poglavara pravoslavlja ili istočnog papu, vodi ka novim podelama pravoslavnog hrišćanstva. Carigradski patrijarh je najnovijom ucenom o autokefalnosti Makedonsku crkvu desetkovao oduzimanjem mnogobrojnih eparhija širom sveta. Po istom principu, uz pomoć duboke države i NATO alijanse, Vaseljenska patrijaršija će pokušati da se van matičnih država nametne kao majka crkva svim pravoslavnim eparhijama širom sveta”, tvrdi monah Antipa, ubeđen poput igumana manastira Svetog Pavla, da ukoliko se sa Svete Gore proteraju ruski monasi, ni Bogorodica kao zaštitnica svetogorskog monaštva – neće sedeti skrštenih ruku.

“ Ako mi proteramo Ruse i naš će Bogorodica prognati”, rekao je iguman manastira Svetog Pavla koji su sagradili Brankovići i čiji je zaštitnik i dobrotvor svojevremeno bila i sultanija Mara Branković, u grčkom narodu veoma omiljena Kala Mara (dobra Mara).

Naravno nije slučajno za novog civilnog guvernera Svete Gore imenovan Alkibijadis Stefanis. On je bivši general vojske Grčke, i pretpostavlja se da je postavljen da bi zaustavio odnose nekih manastira sa Rusima, što znači da slučaj Esfingmen treba posmatrati u širem kontekstu, tvrdi jedan od naših izvora.

Zebnja većine je potpuno opravdana i zbog podrhtavanja tla Svete Gore prilikom poslednje posete carigradskog poglavara, kada je tokom trodnevnog boravka registrovano više zemljotresa što svetogorski crnorisci doživljavaju kao ozbiljnu opomenu neba.