Predlog srbijanskih pisaca: Dogodine nagrada „Tragom pravdoljubivog Arčibalda Rajsa“

Sledeće godine 8. avgusta  2019 . godine navršava se tačno  90 godina od smrti jednog od najvećih prijatelja Srba , istaknutog humaniste, kriminologa i prijatelja Srbije Arčibalda Rajsa, čije su poruke iz njegovog antologijskog djela „Čujte, Srbi“ o mentalitetu, snazi, ponosu, slobodarskom duhu, ali i slabostima i greškama Srba i danas,  aktuelnije nego ikada. Rajs je inače počasni građanin Mačvanskog Prnjavora.

 Rudolf Arčibald Rajs rođen je 8. jula 1875. godine u nemačkoj pokrajini Baden. Rajs je bio švajcarski forenzičar, publicista, doktor hemije i profesor na Univerzitetu u Lozani. Istakao se kao kriminolog radom na istraživanju zločina nad srpskim stanovništvom u vreme Prvog svetskog rata. Istraživao je  zločine austrougarske, nemačke i bugarske vojske nad civilnim stanovništvom, a posebno je napravio osvrt na stradanje srpskog stanovništva od autro- madžara  počinjenim nad stanovništvom Mačvanskog Prnjavora i okoline. Po Rajsovoj želji, njegovo izvađeno srce odneseno je u urni na Kajmakčalan, gde je sahranjeno zajedno sa ostalim oslobodiocima Solunskog fronta. Na urni, koja je polomljena prilikom naleta Bugara u Drugom svjetskom ratu, pisalo je: „Ovde u ovoj urni, na vrhu Kajmakčalana, Zlatno srce spava. Prijatelj Srba iz najtežih dana. Junak pravde, istine i prava. Švajcarca Rajsa, kom’ nek je slava!“.

Konkurs se raspisuje  i u znak sjećanja na žrtve  zločine koje je počinila austrougarska vojska u Mačvanskom Prnjavoru 4. avgusta 1914 godine , tako da i danas  pred Spomen – kosturnicom ledi se krv u žilama , pred tom Prnjavorskom Kostur – Kapelom.

Inicijator književnog konkursa je Slavica Jovanović novinar i književnik , koja na ovaj način  ispunjava zavjetnu želju Branislava Bojića- Banike književnika iz Beograda , koji je svoje djetinjstvo provodio u dvorištu prnjavorske crkve  znatiželjno posmatrajući spomen- kosturnicu u društvu tadašnjeg crkvenjaka . Majka Branislava Bojića književnika je rodom iz Novog Sela i  Bojić je potpisnicu ovih redova zamolio da kroz književno i publicističko štivo , piše o svirepim zločinima nad nedužnim srpskim stanovništvom  u Mačvi . Inicijativu su odmah podržali i književnici iz Udruženja književnika Srbije : Predrag Bogdanović , književnik , dr Milan Mladenović književnik i mnogi drugi afirmisani književnici i novinari , ali ima i policajaca , kao i   književnih klubova . Takođe u toku je i osnivanje Udruženje pisaca Mačvanskog Okruga , čiji je inicijator takođe , Slavica Jovanović novinar i književnik .

Sada  više o konkursu koji je tematske sadržine . Prva pjesma bi trebalo da bude posvećena Arčibaldu Rajsu , odnosno  pjesma posvećena njegovom istraživačkom radu na raskrinkavanju zločina nad žiteljima Mačve i njegovom književno-publicističkm radu i knjizi- testamentu ‘’ Čujte Srbi,  čuvajte se sebe’’ . Druga  pjesma bi  trebalo da se  odnosi na stradanje  mačvanskog življa , koji su na najmonstruoznije  načine mučeni , klani , spaljivani , vezani žicom  i terani da gledaju trčeći vezani u lance , prema avgustovskom Suncu ,   a poznato je da samo ptica orao , bez teškoća može u Sunce pogledati … Treća pjesma bi trebalo da bude posvećena  slijepom srpskom guslaru i pjesniku Filipu Višnjiću , koji je zločine  u Mačvi od strane tiranina- opjevao .

Pjesme treba da su dužine do 28 redova , potpisane punim imenom i prezimenom autora. Jedan autor  može učestvovati  sa po jednom pjesmom na sve tri teme , ili sa tri pjesme na jednu temu koju izabere .  Ili samo sa jednom temom sa konkursa . Konkurs je samofinansirajući i plaća se učešće  od 500 RSD . Konkurs je otvoren do kraja aprila 2019 . godine . Osim štampanja zbornika i književnih večeri , planiran je i posjeta   Beogradu spomeniku Rajsu koji nalazi se u Topčiderskom parku, kao i posjeta spomen kosturnici u Mačvanskom Prnjavoru .

Najuspješnije pjesnike očekuju  diplome , knjige, umetničke slike , zahvalnice. Proglašenje  pobjednika , dodjela nagrada i  promocija zbornika posvećenog sjećanju na  žrtve ratova u Mačvi biće održana u avgustu , kada se obeležava jubilej   90 godina od smrti Arčibalda Rajsa ali i godišnjice od velikog zverstva nad Srbima .

Ovim konkursom  ispunjavamo i zavetnu  želju – testament našeg uglednog srpskog književnika  Branislava Bojića , velikog Srbina , Rodoljuba i Pravoslavca , koji je kao bosonogi dečak u Mačvi , bio užasnut zlodelima  nad ognjištima i decom , rodnom kraju svoje majke . 

Za sve informacije vezane za  konkurs možete se telefon : 063- 807 – 59-35 .