Prometeji nade, apostoli jada: PLAVA GROBNICA – Na današnji dan, 23. januara 1916. godine u Krfskom kanalu počelo je sahranjivanje srpskih vojnika

Poslije natčovječanskih napora u albanskim gudurama i dodatne golgote od 160 kilometara pješačenja močvarnim primorjem od Skadra do Valone, zbog toga što se nijesu pojavili obećani saveznički brodovi, vojnici su masovno umirali od tifusa, gladi i iscrpljenosti. Kako nije bilo dovoljno mjesta na Krfu i ostrvcu Vido, na koje su prebačeni tifusari, a i zbog opasnosti širenja epidemije, odlučeno je da se sahranjuju u more.

Prema zvaničnim ali nepotpunim podacima, jer svi umrli nijesu evidentirani, u Krfskom kanalu je sahranjeno 4.847 srpskih vojnika i oficira. Svi naši brodovi koji tuda prolaze zaustavljaju se i odaju počast sahranjenima u “Plavu grobnicu”. Ime “Plava grobnica” se izgovara za more oko ostrvceta Vida, u gradu Krfu, u koje su tokom Prvog svjetskog rata sahranjivani preminuli srpski vojnici. Ova tužna istina jedinstvena je u svijetu i od tada do danas o njoj se govori s pijetetom i najvećim poštovanjem. Istorija govori da su na ostrvo Vido prve došle moravska, pirotska i čačanska vojna bolnica. Uskoro je stiglo još nekoliko hiljada na smrt iscrpljenih i bolesnih mladića, regruta, skoro dječaka.

Svi su i tada, daleko od svoje otadžbine, sanjali svoje selo, ulicu, sokak, prijatelje, rodbinu, svoje ljubavi još neizrečene, a ostali su zauvijek u “Plavoj grobnici”, u tamnim talasima Jonskog mora. Prvih dana umiralo je dnevno i do 300 vojnika. U prvo vrijeme sahranjivani su na kamenoj obali ostrva, a kasnije kada to više nije bilo moguće, čamcima su prevoženi i potapani u vode Jonskog mora. Smatra se da je na ostrvu Vidu i u “Plavoj grobnici”, kao i na 27 vojničkih grobalja na Krfu sahranjeno oko deset hiljada srpskih vojnika i regruta. Vido je ostrvce kraj grada Krfa, poznato iz Prvog svjetskog rata, kada se na njemu nalazila bolnica za srpske vojnike koji su došli na Krf poslije prelaska preko Albanije.

Veliki broj srpskih ratnika je sahranjen u moru kraj ostrva, u “Plavoj grobnici”. Tokom tridesetih godina XX vijeka na ostrvu je dovršena izgradnja mauzoleja u kome su zapisana imena onih koji su tu izdahnuli, a čija su imena bila znana. Ostrvo je udaljeno svega kilometar od gradske luke u Krfu i da bi se stiglo do njega potrebno je desetak minuta vožnje brodićem. Na mermernim zidinama nalaze se 1.232 kasete sa kostima ratnika koji su bili sahranjeni na 27 krfskih grobalja, a čija su imena bila poznata. Kosti 1.532 nepoznata ratnika sahranjena su u dva spoljašnja bočna kamena bunkera iznad kojih se nalazi lice i naličje.

Iznad ulaza u mauzolej se nalazi velika reprodukcija albanske spomenice na kojoj se nalazi grb kraljevine Jugoslavije. Ovo potresno mjesto inspirisalo je Milutina Bojića da napiše svoju čuvenu pjesmu “Plava grobnica”.

Izvor: Mitropolija