Riješena velika egipatska zagonetka: Ko je sfingi ukrao nos? (VIDEO)
Velika sfinga
Umjetnost drevnog Egipta svojom ljepotom privlači generacije naučnika i posjetilaca, ali gotovo svaki od artefakata krije misteriju koja mu dodatno daje na atraktivnosti. Ipak, jedna od najvećih misterija vezana je i za najveću skulpturu u svojoj vrsti — Veliku sfingu.
Kako je ova grandiozna statua mitskog bića sa ljudskom glavom i tijelom lava ostala bez nosa, pitanje je koje muči nauku od momenta od kada je otkrivena, a inspiriše pisce romana, scenarija, stripova pa čak i crtanih filmova.
Jedna od najrasprostranjenijih legendi kaže da su ga odstrijelili Napoleonovi ratnici tokom pohoda na Egipat, ali postoje slike koje dokazuju da je Velika sfinga ostala bez nosa prije Napoleona, prenosi britanski Ekspres.
Međutim, kustos muzeja u Bruklinu Edvard Blajberg došao je do otkrića koje rešava ovu čuvenu egipatsku zagonetku.
Kao i mnoge njegove kolege i prethodnici, i Blajberg je vjerovao da je sfingi nos odgrizao zub vremena, pješčane oluje ili neka od sličnih pojava tokom dugih 4.000 godina koliko krasi Gizu.
Međutim, nakon istrage, on je došao do još jednog razloga zašto su mnoge od skulptura oštećene tako da im baš nos nedostaje.
Drevni Egipćani su predstavama sa ljudskim likom pripisivali velike i važne moći. Vjerovali su da se suština boga ili boginje može ugraditi u sliku, a kod smrtnika da bi dio pokojne duše mogao da naseli skulpturu te osobe.
Upravo zato, vandalizovanje ovih statua, smatra on, imalo je za cilj da deaktivira snagu slike, odnosno, da se kontretnim ikonoborstvom poremeti ili oslabi ta moć.
„Oštećeni dio tijela više nije u stanju da obavlja svoju funkciju. Bez nosa, statua više ne može da diše, odnosno uništavanjem nosa vandal zapravo ubija statuu i njenu moć„, objasnio je on.
Tako na primjer, ako su na statui boga unuštene uši, to je značilo da on ne može da čuje molitvu.
Kod statua koje su predstave ljudi koje bogu prinose nešto, odsjecane su lijeve ruke kojom se nudi nešto.
Po istom principu se može pretpostaviti i da su se pljačkaši grobnica plašili da bi pokojnik mogao da se osveti ukoliko statua nije osakaćena.
Praksa nanošenja štete predstavama sa ljudskim likom datira još od početka egipatske istorije, istakao je Blajberg.
Tokom istorije postojao je i veliki strah među faraonima da bi njihove statue mogle da budu oštećene pa su raznim dekretima propisivali oštre kazne za svakoga ko bi se usudio da im naudi. On je dodao da uništavanje statua tada nisu činili vandali.
„Ovdje nije reč o vandalima koji su bezobzirno napadali i uništavali umjetnička djela. Njihova preciznost sugeriše da su ova oštećenja djelo dobro obučenih majstora“ rekao je on.
Izvor: Sputnjik
Pročitajte još:
Nos mi okide. O’kide mu nos. Nos mi okini, akoches… morali su razni tragachi vrazhbina da im nos okinu.
Nama ove posrbice svaki dan nos kidaju predsvijetom, pa zapad nishta.
Ima jedno jednostavnije objašnjenje zašto gotovo svim antičkim figurama nedostaje nos ili ruke. Skulpture su klesane iz jednog komada mermera a nos i ruke uvijek štrče na skulpuri. Da su ih klesali zajedno morali bi uzeti mnogo veći komad mermera i puno duže klesati i obrađivati. Zato su uzimali manji komad stijene, isklesali lice a nos i ruke bi naknadno učvrstili na skulpuru. Takav spoj naravno nikada nije bio čvrst kao stijena iz jednog komada i protokom vijekova i milenijuma su uvijek otpadali sa skulpture.