SAD uništile posljednje zalihe hemijskog oružja

Posljednja deklarisana zaliha hemijskog oružja Sjedinjenih Država uništena je u velikom vojnom postrojenju u istočnom Kentakiju, saopštio je republikanski lider u Senatu Mič Mekonel.

Kako ocjenjuje AP, to predstavlja prekretnicu kojom se zatvara poglavlje ratovanja koje datira iz Prvog svjetskog rata.

Radnici u vojnom depou „Blu Gras“ u Kentakiju uništili su rakete napunjene GB nervnim agensom, dovršavajući decenijsku kampanju eliminisanja zaliha koje su do kraja Hladnog rata iznosile više od 30.000 tona.

-Hemijsko oružje je odgovorno za neke od najstrašnijih epizoda ljudskih gubitaka – naveo je Mekonel u saopštenju. Dodao je da, iako će upotreba ovih smrtonosnih agenasa uvijek biti mrlja u istoriji, „danas je naša nacija konačno ispunila obećanje da će se osloboditi naših arsenal ovog zla“.

Uništenje oružja je velika prekretnica za Ričmond u Kentakiju, kao i za Pueblo u Koloradu, gdje su prošlog mjeseca u vojnom skladištu uništeni posljednji hemijski agensi. To je takođe odlučujući trenutak za napore u kontroli naoružanja širom svijeta, navodi AP.

SAD su se suočile sa rokom do 30. septembra da eliminišu preostalo hemijsko oružje, prema međunarodnoj konvenciji o hemijskom oružju, koja je stupila na snagu 1997. godine i kojoj su se pridružile 193 zemlje.

Municija koja se uništava u Kentakiju poslednja je od 51.000 raketa M55 sa GB nervnim agensom – smrtonosnim toksinom takođe poznatim kao sarin, koje su uskladištene u depou od 1940-ih.

Uništavanjem municije SAD zvanično naglašavaju da ova vrsta oružja više nije prihvatljiva na bojnom polju i šalju poruku nekolicini zemalja koje se nisu pridružile sporazumu, kažu vojni stručnjaci.

Mekonelovo saopštenje objavljeno je istog dana kada je Bajdenova administracija odlučila da Ukrajini obezbijedi kasetnu municiju, oružje koje je dvije trećine zemalja NATO-a zabranilo jer može da izazove mnogo civilnih žrtava, ukazuje AP.

Hemijsko oružje je prvi put korišćeno u modernom ratovanju u Prvom svjetskom ratu, gdje se procenjuje da je ubilo najmanje 100.000 ljudi. Uprkos tome što je njegovo korišćenje kasnije zabranjeno Ženevskom konvencijom, neke zemlje su nastavile da ga gomilaju sve do sporazuma koji je zahtijevao njegovo uništenje.

U južnom Koloradu, radnici „Armi Pueblo Chemical Depo “ počeli su da uništavaju oružje 2016. godine, a 22. juna završili su svoju misiju neutralisanja zaliha od oko 2.600 tona agensa za iperit.

Skoro 800.000 hemijske municije koja je sadržala iperit je od 1950-ih uskladišteno u strogo čuvanim betonskim i zemljanim bunkerima u blizini velikog dijela poljoprivrednog zemljišta istočno od Puebla.

Uništavanje oružja ublažava zabrinutost za koju građani u Koloradu i Kentakiju priznaju da im je uvijek bila u pozadini.

-Ono (oružje) koje je tamo bilo nije prijetnja. Ali, uvek ste se pitali šta bi se moglo dogoditi s njim – rekao je gradonačelnik Puebla Nik Gradisar.