Srpski narod u kovitlacu demografske katastrofe

Piše: dr Aleksandar Raković

Srpski narod, nevelik po brojnosti, našao se u demografskom kovitlacu zajedno sa ostalim evropskim narodima. S tim što Velika Britanija i Njemačka mogu da dograbe nekoliko stotina hiljada Poljaka godišnje, a to i rade, kako bi povećavali natalitet evropskog stanovništva na britanskom i njemačkom tlu gdje inače demografsku eksploziju doživljavaju muslimani. Pogledajmo tabelu koja prikazuje u kojoj mjeri je na postjugoslovenskom prostoru srpski narod desetkovan za samo dvadeset godina.

Budući da na Kosovu i Metohiji živi oko 100.000 Srba koji su odbili da budu popisani na takozvanom „Kosovu“ (2011), time bi početkom druge decenije 21. vijeka broj Srba na postjugoslovenskom prostoru iznosio oko 7.610.000.

Dakle, deklarisanih Srba na postjugoslovenskom prostoru danas ima skoro milion manje nego 1991, a nedostaje vjerovatno i više od milion Srba, posebno ako se uzme u obzir da je na posljednjem popisu u SFR Jugoslaviji bilo oko 700.000 deklarisanih Jugoslovena među kojima se krio znatan broj Srba ili građana iz mješovitih porodica u kojima je jedan roditelj bio Srbin.

Pritom, demografska katastrofa nije izazvana ratnim gubicima srpskog naroda. Ukupan broj poginulih Srba u ratovima devedesetih bio bi nešto iznad 36.000 ljudi što nipošto nije moglo da utiče na tako drastičan demografski kolaps kojem smo svjedoci danas.

Na populacionu katastrofu srpskog naroda posebno je uticao odliv nekoliko stotina hiljada ljudi u produktivnoj životnoj dobi, koji su u talasima, od početka raspada SFR Jugoslavije, napuštali srpski etnički prostor i emigrirali u Zapadnu Evropu, Sjevernu Ameriku, Australiju i Novi Zeland. Nažalost, ti talasi još uvijek nisu utihnuli. Naši sunarodnici su svoje porodice doveli u nove sredine ili su u novim sredinama stvorili porodice i dobili potomstvo. Izvjesno je da se najveći broj njih, skoro svi, neće vratiti u srpske zemlje ili postjugoslovenski prostor.

Dok je u prethodnoj deceniji prosječna srpska porodica u Republici Srbiji bila četvoročlana (otac, majka i dvoje djece), u ovoj deceniji prosječna srpska porodica u Republici Srbiji ima samo jedno dijete odnosno tri člana: oca, majku i dijete. Razlozi za ovu pojavu su uglavnom ekonomske prirode: problem zapošljavanja, slabe plate i stambena nesigurnost. Da bi srpski narod u narednim decenijama ostvario demografski porast, potrebno je da srpske porodice imaju najmanje troje djece.

Na nama koji smo u srpskim zemljama, u Republici Srbiji, Republici Srpskoj i Crnoj Gori, je da pronađemo put kojim ćemo ići kako bi poboljšali natalitet svog stanovništva. U ovom momentu se čini da tumaramo u magli i potrebno je da se prvo izdignemo iznad magle kako bismo vidjeli bolja rješenja od ovih koja sada imamo.

Kako ubijediti savremene Srpkinje da je rađanje djeteta Božiji blagoslov, a ne puki put da se osoba „ostvari kao majka“? Kako ubijediti savremene Srbe da budu hrabriji i da stvaraju porodice uprkos očitim ekonomskim nedaćama, jer ako ih ne ostvare u produktivnom biološkom momentu, možda ih nikad neće stvoriti? Uloga Srpske pravoslavne crkve u ovim izazovima mora biti izričitija i vidljivija, čak i partnerska sa vlastima Republike Srbije i Republike Srpske.