U Srbiji je gas među najjeftinijim u Evropi

Kada je početkomm nedjelje bugarski premijer Bojko Borisov ugovorio sa ruskim „Gaspromom“ sniženje cijene gasa uvezenog iz Rusije za 40%, ova vijest se ubrzo proširila i na Srbiju, pa se postavilo pitanje može li Srbija isto što i Bugarska. Pri tome ne uzimajući u obzir činjenicu da Srbija nema sve što Bugarska ima. Prije svega mogućnost da gas doprema iz drugog pravca, a ne samo iz Rusije. Naša zemlja nije ni u poziciji da od nje zavisi da li će gas poteći „Turskim tokom”, što je slučaj s Bugarima. Osim toga Srbija za sada nema ni mogućnost da doprema tečni prirodni gas LNG, a sve to utiče na snižavanje krajnje cijene jer je konkurencija velika, piše Politika.

Analiza austrijskih i mađarskih regulatora koja je objavljena u biltenu Agencije za energetiku Republike Srbije, pokazuje da od 32 evropska grada u Evropi, stanovnici Kijeva plaćaju najjeftiniji gas – 2,17 evrocenti po kilovat-času, a najskuplje domaćinstva u Stokholmu. Beograd je po cijeni u samom dnu liste, odmah posle Budimpešte, koja gas plaća 3,09 evrocenti po kilovat-času, i Bukurešta 3,16. Gas za domaćinstva u prestonici košta 3,26 evrocenti. Istovremeno je cijena gasa u Sofiji 6,32 evrocenta po kilovat-času, što je skoro duplo više nego u Beogradu, javlja Politika.

Stanovnici Kijeva istovremeno troše i najjeftiniju struju u Evropi, dok građani Berlina plaćaju najskuplju. U istom izvještaju o indeksima cijena gasa i struje ukazuje se na činjenice da januar po pravilu donosi značajne promjene cijena na mnogim tržištima, bilo zbog promjena same cijene električne energije, cijene pristupa distributivnom ili prenosnom sistemu ili poreza na energiju.

Komentarišući vijest da je „Gasprom” snizio cijene gasa Bugarskoj za 40 odsto, Srećko Đukić, stručnjak za gasne prilike, kaže da cijene nafte na svjetskom tržištu padaju, pa pošto su vezane za cijenu gasa, onda i cijene gasa padaju u ovom periodu. Upravo zato sada imamo cijenu gasa na evropskom tržištu od 110 dolara za 1.000 kubika.

– Istina je da na cijenu utiče i višak prirodnog i tečnog gasa, to jest veća ponuda od potražnje kao rezultat velikih novih kapaciteta koji su izgrađeni, ali i tople zime i neuporedivo manje potrošnje, što je takođe uslovilo nižu cijenu i manju tražnju – kaže Đukić.

Ako su tačni podaci, dodaje, da smo posle Kijeva, Budimpešte i Bukurešta po cijeni gasa za domaćinstva među najjeftinijima, nejasno je zašto se građani više ne odlučuju za uvođenje gasa u svoje domove.

– Skup gas i priključak na gas do prije nekoliko godina su uslovljavali degasifikaciju umesto gasfikacije, pa smo ove zime izbili u svjetski vrh po zagađenosti zbog načina grijanja. Podaci govore da je tek 15 odsto Srbije gasifikovano, a da je Evropa 100 odsto na gasu – kaže Đukić.

Tomislav Mićović, generalni sekretar Udruženja naftnih kompanija Srbije, objašnjava da se cijena gasa izražava u kilovat-časovima umjesto u kubicima upravo zbog toplotne moći plavog goriva. Ako je gas slabiji, ima manju toplotnu moć i manje kilovat-časova i obrnuto, ali kada se plaća, ako je brojilo izmerilo jedan kubik slabijeg gasa, količina se svodi i platiće ugovorenu cenu po kubiku na 0,8 kubika, jer je gas lošijeg kvaliteta, ističe Politika.