U Strazburu o izvještaju o crnogorskim opštinama

Kongres lokalnih i regionalnih vlasti Savjeta Evrope održaće sljedeće sedmice plenarnu sjednicu u Strazburu, na kojoj će se, između ostalog, razmotriti izvještaj o praćenju primjene Evropske povelje o lokalnoj samoupravi u Crnoj Gori.

Debata o izvještaju je predviđena za srijedu, 27. marta, nakon čega će se glasati o nacrtu preporuke.

Kako se navodi na sajtu Savjeta Evrope, ovaj izvještaj prati treću monitoring posjetu Crnoj Gori otkako je država ratifikovala Evropsku povelju o lokalnoj samoupravi 2008. godine, javlja portal RTCG.

– Izvještaj priznaje uspostavljanje strateških inicijativa usmjerenih na reformu javne uprave, sa deklarisanim fokusom na decentralizaciju i digitalizaciju, što je primjer inicijativa kao što je Strategija reforme javne uprave 2022-2026. Takođe, pozdravlja pozitivnu praksu upotrebe manjinskog jezika u vršenju lokalnih javnih funkcija u opštinama u kojima većina stanovništva pripada etničkim manjinama, kao i pravo Zajednice opština Crne Gore da se direktno obraća Ustavnom sudu – piše u tekstu.

Izvjestioci, međutim, izražavaju zabrinutost zbog ukupnog trenda centralizacije lokalnih nadležnosti, uključujući oblast prostornog planiranja i ograničenu finansijsku autonomiju na lokalnom nivou.

– Manjim opštinama nedostaju finansijski kapaciteti da obezbijede kvalitetno obavljanje svojih funkcija, dok je udio poreskih prihoda za većinu opština smanjen nakon donošenja Zakona o porezu na dohodak građana iz 2021. godine, poznatog i kao program ‘Evropa sad – piše u tekstu.

Dodaje se i da opštine moraju da dobiju ovlašćenje od centralnog nivoa da bi obavljale neke opštinske funkcije, te da imaju malo prostora da prilagode lokalne odgovornosti za lokalne potrebe zbog preregulisanosti nadležnosti.

– Pored toga, postoje značajni nedostaci u praksi procesa konsultacija, uključujući i finansijska pitanja i u pogledu promjena opštinskih granica. Shodno tome, preporukom se državni organi pozivaju da nastave sa prethodnim naporima ka decentralizaciji i da nastave sa deklarisanom reformom lokalne samouprave u konsultaciji sa opštinama i Zajednicom opština Crne Gore – navodi se.

Izvjestioci takođe predlažu jačanje lokalne fiskalne autonomije, obezbjeđivanje da zadaci dolaze sa odgovarajućim resursima, i obezbeđivanje da lokalne vlasti mogu da vrše svoje nadležnosti bez odobrenja ministarstva. Na kraju, piše da lokalne vlasti treba sistematski i efikasno konsultovati, posebno kroz Zajednicu opština, o svim pitanjima koja ih se tiču.