Vasojevići se jedini u Crnoj Gori sjećaju kralja Aleksandra Karađorđevića

U organizaciji mreže srpskih udruženja “Srpska narodna odbrana Vasojevića i Limske doline“ koju čine: Uruženje dobrovoljaca ratova do 1918, njihovih potomaka i poštovalaca Berane, Srpsko istorijsko- kulturno društvo “Nikola Vasojević“– Berane,  i  Udruženje srpskih književnika u otadžbini i rasejanju za Crnu Goru počela jednonedeljna tradicionalna kulturno-istorijska manifestacija: “DANI SJEĆANJA NA SRPSKE JUNAKE I DOBROVOLJCE“ OVE GODINE NA TEMU: “NEZABORAVLJENE BITKE I BOJEVI VASOJEVIĆA ZA SLOBODU SRPSTVA I CRNE GORE“

Ova manifstacija je počela u petak 9. oktobra 2020.godine u 15 sati kod spomenika kralju Aleksandru I Karađorđeviću (1888-1934). Skup je pozdravio predsjednik Uruženja dobrovoljaca ratova do 1918, njihovih potomaka i poštovalaca Berane Miličko Trifunović,koji prisutne upoznao sa programom ove manifestacije. Trifunović je istakao da ovaj program uvijek počinje 9. oktobra na dan kada je kralj Aleksandar poginuo 9.okrobra 1934.u Marselju i traje do dana oslobođenja Berana u prvom balkanskom ratu 16.oktobra 1912.godine.

Zato u čast ovih znamenitih ljudi i događaja svake godine organizujemo ovu kulturno-istorijsku manifestaciju na kojoj pozivamo goste: književnike, istoričare,pjesnike ,guslare i druge učesnike. Sve ove aktivnosti odrađujemo sopstvenim finansijskim sredstvima i uz skromnu pomoć opštine Berane. Ovo je manifestacija kroz koju se sjećamo na naše časne pretke i oslobodioce.Zato uvijek poručujemo na ovim skupovima : Budimo dobri potomci, kako bi bili čestiti preci!.-istakao je Trifunović.

Istorijski čas o ličnosti kralja Aleksandra održao je istoričar Goran Kiković,koji je istakao sledeće:

Ovaj spomenik posjećujemo svake godine jer je Kralj Aleksandar Karađorđev potomak.

-“Treba podsjetiti da je Kralj Aleksandar Drugi Karađorđević, rođen u Crnoj Gori, na Cetinju, 1888. godine, kao sin kralja Petra Karađorđevića i Zorke Petrović, kćerke kneza i kralja Nikole. Živio je i školovao se u Ženevi i Petrogradu, a kao školovani oficir aktivan je učesnik prvog i drugog Balkanskog rata i Prvog svjetskog rata. Upravo pred sâm Prvi svjetski rat postaje regent i tako njegovo faktičko upravljanje zemljom i vršenje vlasti traje punih 20 godina. Bio je kralj Srbije, kralj Srba, Hrvata i Slovenaca, a 3. oktobra 1929. godine državu je nazvao jedinstvenim imenom – Kraljevina Jugoslavija.

Kralj Aleksandar je bio državnik, vojskovođa, oslobodilac, ujedinitelj, evropejac, mirotvorac, riječju velika ličnost svoga vremena i kao takav zasmetao je fašistima i Hitleru, koji 9. oktobra 1934. godine izvršiše na njega atentat u francuskom gradu Marselju. I njemu je narod Polimlja podigao davne 1929. godine Spomenik u čast puštanja u saobraćaj puta Berane-Bijelo Polje, čemu je prethodila njegova posjeta Vasojevićima i Crnoj Gori 1925. godine.

O njegovoj posjeti Vasojevićima podaci govore da su kralja u svim mjestima kroz koje je prošao dočekivali ugledni prvaci i domaćini toga vremena. Na Čakoru ga je između ostalog pozdravio narodni poslanik i učitelj iz Velike Novica Popović. U Andrijevici ga je dočekao Đukan Vulević, učitelj iz Trešnjeva, sa svojim đacima i tražio izgradnju nove škole u Trepči, što je i učinjeno. Berane je posjetio 17. septembra 1925. godine u pratnji Marka Cemovića i drugih velikodostojnika. Prilikom dolaska u manastir Đurđevi Stupovi dočekali su ga pozdravnim govorima iguman Josif Lekić i profesor i književnik Dragiša Boričić. Prilikom te istorijske i, ispostaviće se, i jedine posjete srbskog kralja Crnoj Gori do danas, isticano je sa radošću i ponosom porijeklo Karađorđevića iz Vasojevića. Zanimljivo je da je na primjedbu jednog uglednog domaćina (“Zašto Vasojevići nemaju poslanika u Skupštini Jugoslavije?“) kralj odgovorio riječima: “Šta će vama poslanici, vi imate kralja!“. Mnogo godina kasnije Radovan Bećirović Trebješki, poznati guslar i pjesnik, slikovito je stihovima prikazao i dokazao porijeklo Karađorđevića:

“…Kad pogledaš na Vasojeviće,

tu je bilo Karađoka biće,

odatle mu sveta loza niče,

te se njime pokoljenja diče“.

Kralj Aleksandar je visoko cijenio Vasojeviće i njihov doprinos u borbi za oslobođenje i ujedinjenje srbskog naroda, što najbolje govori podatak da je sa prostora Vasojevića zlatnu Obilića medalju za hrabrost dobilo 196 učesnika, srebrnu 765, a medalju za revnosnu službu 96, što čini ukupno 1057 odlikovanja. Koliko su Vasojevići cijenili i poštovali Kralja govori podatak o tome da je, 9. oktobra 1934., kada je ubijen, “plakala cijela Limska dolina“. Bilo je i crnih barjaka na pojedinim kućama, a mnogi su crnogorske kape sa četiri ocila nosili sa crnim florom. Vasojevići su bili duboko svjesni koga i šta gube… “-zaključio je Kiković. Potom su nastupali pjesnici:Radovan Obradović,David Lalić i Radoje Mišković.. Dok je uz strune gusala prisutne pozdravio 16. godišnji mladi guslar Siniša Petrić.

Prema programu u nedelju: 11. oktobra 2020. godine u 12 sati kod spomenika kod crkve Svete Trojice na Polici obeležićemo 200 godina od rođenja vojvode Miljana Vukova Vešovića (1820.-1886.). I posjetiti spomenike Poličkim ustanicima i ratnicima poginulim do 1918. godine i ratnicima Prve srpske armije, umrlim na Polici 1915/16 godine i spomenik plemenskom kapetanu popu Josifu Popoviću Mihajloviću (1810.-1865.) i obelježiti 210 godina od njegovog rođenja. Na skupu će o ovim ličnostima govoriti istoričar Goran Kiković,u programu će učestvovati i književnii,pjesnici i guslari.

Pročitajte JOŠ:

Sokolsko društvo Tivat-Lastva