Za godinu dug uvećan pola milijarde evra

Vlada Duška Markovića je u 2018. godini uvećala državni dug za 525,11 miliona evra, pokazuju podaci Ministarstva finansija koje vodi Darko Radunović. Na kraju 2018. godine ukupan državni dug, u koji spada i 35 miliona duga lokalnih samouprava, iznosio je 3,15 milijardi, bez depozita, ili 67,6 odsto BDP-a. Javni dug Crne Gore, u koji su uključene i lokalne samouprave, iznosio je 3,3 milijarde ili 70,1 odsto BDP-a, prenosi Dan.

U odnosu na kraj 2017. godine došlo je do povećanja državnog duga u ukupnom iznosu od 525,11 miliona evra, što je rezultat povećanja spoljnjeg duga za 546 miliona evra, i smanjenja domaćeg duga za 20,91 milion evra.

Do povećanja spoljnjeg duga došlo je prvenstveno zbog zaduženja kod kineske Eksim banke, radi izgradnje prioritetne dionice autoputa, emisije euroobveznica na međunarodnom tržištu, kao i kreditnog aranžmana uz garanciju Svjetske banke zasnovane na javnoj politici (Policy Based Guarantee – PBG). U istom periodu došlo je do smanjenja domaćeg duga u najvećoj mjeri usled redovne otplate obaveza prema domaćim komercijalnim banakama i otplate duga po osnovu emitovanih domaćih obveznica – piše u analizi javnog duga u 2018. godini koju je Ministarstvo finansija juče objavilo, prenosi Dan.

Ukoliko se uzmu u obzir depoziti Ministarstva finansija, koji uključuju i 38.477 unci zlata, a koji su na kraju godine iznosili 276,8 miliona, neto javni dug je na kraju 2018. godine bio 2,99 milijardi ili 64,2 odsto BDP-a. Državni dug, koji se odnosi na Vladu, ne i opštine, dominantno je spoljni. Spoljni dug iznosi 2,76 milijardi, a unutrašnji skoro 393 miliona. Vlada je lani pozajmila 1,1 milijardu evra. Ove godine će pozajmiti gotovo istu sumu.

Sa aspekta kamatne stope, kreditni portfolio je stabilan imajući u vidu dominantno učešće zaduženja po fiksnoj kamatnoj stopi, dok su zaduženja sa varijabilnom kamatnom stopom uglavnom vezana sa EURIBOR, koji bilježi istorijski niske vrijednosti. Vlada je, krajem marta 2018. godine, usvojila srednjoročnu strategiju za upravljanje dugom za period od 2018. do 2020. U skladu sa opšteprihvaćenim ciljevima upravljanja državnim dugom, glavni cilj strategije je da minimizira troškove finansiranja duga opšteg niova države u okviru razumnih rizika, sa posebnim osvrtom na rizik refinansiranja postojećeg portfolija duga. Stoga je ključni fokus strategije na smanjenju rizika refinansiranja na srednji rok.

U cilju minimiziranja rizika refinansiranja duga, u aprilu 2018. godine, sprovedena je operacija upravljanja obavezama (liability management operation – LMO), putem emisije evroobveznica na međunarodnom tržištu. Takođe, u postizanju ciljeva pomenute strategije, potpisan je i kreditni aranžman u iznosu od 250 miliona evra (koji je podržan garancijom Svjetske banke – PBG). Pomenute dvije operacije karakterišu do sada najbolje ostvareni uslovi zaduženja koje je Crna Gora uspjela da ostvari za komercijalne aranžmane, što je Crnoj Gori omogućilo da smanji godišnje opterećenje otplate duga u narednim godinama i rizik refinansiranja, kao i da osigura depozite u iznosu od oko 232 miliona evra koji će se koristiti za otplatu duga u 2019. godini.

Opisane operacije doprinijele su poboljšanju kvaliteta duga na način što je produžena prosječna ročnost duga. Shodno tome, prosječna ročnost duga od 4,6 godina koliko je iznosilo na kraju 2017. godine, produžena je na 5,22 godine koliko iznosi na kraju 2018. godine. Struktura državnog duga na kraju 2018. godine ima realnu ponderisanu prosječnu kamatnu stopu od 3 odsto, što znači da je trošak zaduživanja smanjen za 0,1 odsto u odnosu na kraj 2017. godine – piše u analizi.