Zaboravljeni heroji: Veliki jubilej Gorske službe spasavanja iz Nikšića
Danas se navršava šezdeset godina od uspostavljanja čuvene “Gorske službe spasavanja” iz Nikšića. Te daleke 1963. godine članovi ovog udruženja su na današnji dan, dakle 23. decembra, izveli spektakularnu akciju vađenje tijela mladića Dimitrija Manojlovića koji je nepažnjom upao u jamu “bezdanjicu” u Goliji, u reonu planine Somina. Do ovog datuma članovi Gorske službe spasavanja bili su angažovani u “manjim” akcijama spasavanja, kao što je spasavanje đaka iz sniježnih smetova na Krnovu ili u nošenju pošte i potrepština za zavijana crnogorska sela.
Iako su prošli planinarske i spasilačke kurseve u Hrvatskoj i Sloveniji, amaterski spasioci iz Nikšića, osim hrabrosti i humanosti, nisu raspolagali adekvatnom opremom i sredstvima za spasilačke poduhvate, zbog čega nisu bili ni priznati niti zvanično registrovani kao spasilački tim. U statusu nepriznatosti bili su sve do tog prelomnog 23. decembra 1963. godine kada su se, tadašnji lider spasilačke grupe, Miloš Bojanović, Boško Vulanović, koji je bio mozak svih spasilačkih operacija, potom Boro Poček, Đurko Aničić, Gaga Lučić i Stevan Vujičić odazvali pozivu vlasti da pokušaju da izvade tijelo nastradalog mladića, inače sina jedinca, iz jame duboke stotinjak metara.
Porodica nastradalog Dimitrija bila se pomirila sa gubitkom, znajući za nemogućnost preživljavanja pada u bezdanjicu. Koliko je nastradali Dimitrije bio cijenjen kao vrstan momak, svjedoči distih koji je kolao o njemu u golijskom kraju: “Crna Gora rodi Peka, a Golija Dimitrija.” Njegova ožalošćena majka je našla utjehu u činjenici da će njen sin jedinac imati dostojno grobno mjesto. Zahvaljujući članovima spasilačkog tima, majčinska želja je ispunjena.
Ova velika akcija, koja je odjeknula u tadašnjoj crnogorskoj i jugoslovenskoj javnosti, duboko se urezala u sjećanje Stevana Vujičića, jedinog živog člana nikšićke Gorske službe spasavanja, aktera i svjedoka nadčovječanskih poduhvata u čovječnosti koja je sopstveni život stavljala na kocku, često i za vađenje tijela unesrećenih zbog dostojanstvene sahrane. Čika Stevan se još sjeća jeze koju je osjetio spuštajući se u golijsku jamu, tada kao dvadesetpetogodišnjak. Ali, uprkos ovom i nebrojenim drugim poduhvatima, ove ljude je krasila rijetka skromnost. Znali su da kažu, “‘bem ti slavu na tuđoj nesreći”.
Zato su se klonili publiciteta, štampe, izjava, ličnih promocija… Bili su složni, uprkos razlikama, i tiho podnosili prećutkivanje. “Oni koji su uzimali nevine ljudske živote, proglašavani su narodnim herojima. Oni koji su spasavali ljudske živote, ostali su zaboravljeni”, reći će ispod glasa čika Stevan Vujičić.
Neka je čast i čest članovima Gorske službe spasavanja iz Nikšića!
Skupština Opština Nikšić i Planinarsko društvo “Javorak” organizovaće obilježavanje velikog jubileja Gorske službe spasavanja.
