Antipravoslavne marionete: Kamikaza “Pobjede”

Piše: Vojin Grubač

Crna Gora je skoro tri decenije izgubila na identitetskim preganjanjima, u kojima je aktivno učestvovao aktuelni režim-dajući svemu tome elemente suludosti i morbidnosti, usput efektivno iskoristivši vrijeme za brutalnu pljačku države sve s usklikom: “Da’e vječna!”

Šef režima i napaljeni dvorski ideolozi uopšte ne žele prihvatiti da je identitet građanina neprikosnovena, Ustavom zaštićena kategorija koja se mora poštovati.

Ipak, očito je da vlast ne želi poštovati identitetske slobode građana, što vidimo po medijskim hajkama prorežimskih strvinara, ali i po jeziku mržnje gdje je aktuelni šef režima-ekskluzivna perjanica ostrašćene retorike.

Zbilja, da li ste ikada vidjeli da su šef režima Milo Đukanović ili dvorski publicisti poput Slobodana Čukića, feljtoniste Pobjede, i Vladimira Jovanovića, “prvog pera” Antene-M, ušli sa bilo kojim oponentom u bilo kakvu polemiku da provjere teze koje iznose u javnosti?

Takvog primjera nema, jer bi njihove neadekvatne halucinacije bile rasčerečene.

Upravo zato, obratićemo ovaj put pažnju na teze i kvaziistorijske osvrte jednog od njih, mada to isto važi i za ostale režimske verglaše koji vrte istu priču, kao i za šefa režima koji uči istoriju iz čudnih brošura.

Čukićevo gebelsovsko pumpanje zle krvi

Klasični primjer režimskog ideološkog strvinarenja su bili feljtoni “Pobjede” koje uređuje izvjesni Slobodan Čukić.

Građanin Nebojša Babović je za te feljtone svojevremeno rekao sljedeće: “To gebelsovsko pumpanje zle krvi nisam vidio nigdje osim u kakvim proustaškim publikacijama.”

Čukić je na oštri kritički osvrt Babovića odgovorio na Fejsbuk profilu g. Duška Kovačevića, ovako: “Vidim da ovog Babovića najviše bole činjenice o srpskoj torturi u Crnoj Gori tokom 1919. i 1920. godine. Kaže za mene: „To je osoba koja mjesecima piše (izmišlja) feljtone o srpskim zločinima nad Crnogorcima“.

Ne Baboviću. Ništa nije izmišljeno… Dokumenta se nalaze u Državnom arhivu Crne Gore. Objavljena su 1997. godine… Uglavnom, tih dokumenata je do sada objavljeno oko 3000. Ali, ima ih još četiri puta toliko neobjavljenih, pa će g. Babović imati priliku da uživa i u tome…”

Inače, u zaglavlju svojih feljtona u „Pobjedi“ Čukić je uvijek stavljao sledeću mantru:

“Osim pogroma koji su opisani u knjizi “Krvavi album Karađorđevića”, postoje brojne izjave crnogorskih oficira iz 1920. godine, koje se čuvaju u Državnom arhivu Crne Gore. Objavio ih je prije dvadeset godina Šerbo Rastoder, u “Skrivenoj strani istorije” (Bar, 1997.).

Ta oficirska svjedočenja se odnose na različite crnogorske krajeve i s obzirom na nedostatak drugih izvještaja, imaju ogroman značaj, jer popunjavaju sliku o djelovanju srpske okupacione vojske i razmjerama počinjenih zločina. Donosimo ih na zahtjev brojnih čitalaca.”

Veli, odbijaju da prihvate…

Kako te teme Čukić pomamno obrađuje, vidjećemo na primjeru jednog njegovog autorskog teksta, gdje je napisao sledeće: “U brošuri „Krvavi album Karađorđevića” (1921) izneseno je mnoštvo činjenica o teroru srpske okupacione vojske od decembra 1918. do maja 1920. godine.

Mnogi i dalje ne znaju ili odbijaju da prihvate: – da je od kraja 1918. do kraja 1920. godine sproveden masovan i brutalan teror nad crnogorskim narodom, – da je postradalo više hiljada ljudi, – da je popaljeno preko 5000 hiljada crnogorskih domova…” (1)

Samo ovaj citat iz teksta Čukića sadrži mnoštvo fundamentalnih neistina, koje su posledica neadekvatnosti autora.

Prije svega, u brošuri „Nekoliko stranica iz krvavog albuma Karađorđevića”(2) nikad se nije koristio termin “srpska okupaciona vojska”, već je to Čukić izmislio, kao što je izmislio da se broj žrtava u toj brošuri uopšte spominje.

Da napomenemo, iako je brošura režirana od strane nepoznatih osoba koje su je “skrpile po svojoj volji”, u njoj figurišu ovakvi izrazi: srbijanska vlast, srbijanske okupacione trupe, srbijanska vojska, srbijanski oficiri, srbijanski vojnici, srbijanska žandaremerija, po naređenju Srbijanaca, i nigdje se ne koristi prefiks “srpski”.

Čukić koristi prefiks “srpski” umjesto “srbijanski” zato što ne želi prihvatiti fakt da se tada pravoslavni narod Crne Gore smatrao Srbima u etničkom ili nacionalnom, a Crnogorcima u nadnacionalnom smislu.

Prije par godina sam se, u polemici sa Novakom Adžićem, osvrnuo na velikosrpske ideje Sekule Drljevića, pa sam pitao Novaka-do koje se godine Drljević može smatrati Srbinom i kada je to prestao biti?

Novak Adžić je bio vrlo konkretan i rekao da je po njemu Drljević bio Srbin do 4. jula 1937 godine, kada je u nikšićkoj „Slobodnoj misli“ (broj 26. od 4. jula 1937., str. 1-2) objavljen nepotpisani autorski tekst kojeg je Adžić pripisao Drljeviću. (3)

Doduše, Adžić nije mogao naći Drljevićev tekst i misli slične sadržine poslije 1937., tako da će prije biti da je Drljević prestao biti Srbin tek kada se obreo u NDH 1941. godine, a tada nije imao drugog izbora u strahu od sigurne smrti. (4)

Igranje, vajnog feljtoniste, “s kostima” nepostojećih žrtava!

Logika je prosta, ako je najostrašćeniji crnogorski političar Sekula Drljević bio Srbin do 4. jula 1937., tada je jasno da su svi zelenaši bili Srbi u vrijeme konflikta 1919.-1929. na koji se osvrće Čukić, isto kao i bjelaši i komunisti, tako da je prefiks “srbijanski” od strane zelenaša korišćen apsolutno ispravno.

Ali, to ne razumije Čukić koji ili ima ograničene intelektualne kapacitete ili je prosto ostrvljen pa ga vrijeme gazi po svim punktovima.

Jedno je sigurno, kada kreće da falsifikuje Čukić se zaustaviti ne može, što svjedoči njegova tvrdnja da je “od kraja 1918. do kraja 1920. godine-postradalo više hiljada ljudi, da je popaljeno preko 5000 hiljada crnogorskih domova!?” (1)

Interesantno, Čukić te cifre o broju zelenaških žrtava plasira u novembru 2018., a Novak Adžić ih je demantovao kao lažne još u oktobru i novembru 2016.

Naime, Novak Adžić je 20.09.2016. godine objavio spisak poginulih zelenaša i civila. (5)

Po njegovom spisku je ispalo da je u Božićnoj pobuni poginulo 30 zelenaša, a poslije pobune još 86 ljudi te 1919. godine, kao i 43 čovjeka 1920. godine, što znači da je na zelenaškoj strani za dvije godine suprotstavljanja ukupno bilo 159 žrtava. (5)

Novak Adžić je te iste godine ( 26. 08. 2016.) u svom tekstu (6) pomenično naveo vlasnike kuća zapaljenih tokom 1919. i 1920., gdje je ubrojana i kuća Petra Zvicera u Rokočima (Cuce)- iako je ona zapaljena aprila 1924. godine, i došao do fakta da je tada zapaljeno 120 zelenaških kuća.

Ne obazirući se na decidna istraživanja Adžića, Čukić u svom tekstu kroz dvije godine opet “elegantno” uvećava broj poginulih zelenaša sa faktičkih 159 ljudi na “nekoliko hiljada”, a 120 uništenih kuća umnožava 40 puta i dobija “pet hiljada popaljenih domova”?!

I to karikiranje činjenica se zove- “objektivni” feljtonista Pobjede ili “ozbiljni istraživač”!?

Inače, što se tiče same Božićne pobune u sukobima 6. i 7. januara 1919., tokom dva dana koliko su oni trajali, prema jednim podacima je poginulo 22 zelenaša i 16 bjelaša.

Opet, prema spisku Novaka Adžića tada je poginulo 29 zelenaša i jedna žena (5) , a po spisku Jovana Markuša-poginulo je 30 bjelaša, sahranjih u zajedničku grobnicu na Cetinju.(7)

Među poginulima nema Srbijanaca, već su svi postradali iz Crne Gore, a oba spiska poginulih se nalaze na kraju ovog ovog teksta. (20)

Neko se i osvijestio, ali Rastoder i puleni nisu

Naravno, važno je znati odakle se crpila ovakva sila falsifikata i režirali pogrešni konteksti.

Neosporno je da svi putevi režije idu ka opskurnom “istorijskom misionaru” dr Šerbu Rastoderu, ali i brošuri „Nekoliko stranica iz krvavog albuma Karađorđevića”, gdje je “stranice” očigledno odabirao neki napaljeni ludak u smislu stvaranja istorijskih fikcija.

Dakako, i Novak Adžić je skoro tri decenije sebe upregnuo u Šerbovu misiju širenja neistina, što najbolje svjedoči naslov njegovog intervjua iz 2008., koji glasi: “Skrivana stranica istorije: “Karađorđevići pobili 9.000 Crnogoraca.” (8)

Ipak, Adžić se osam godina poslije toga intervjua alavertnuo, pa se tih 9.000 žrtava za 22 godine vladavine dinastije Karađorđevića svelo na realnih 257. žrtava, odnosno trideset pet puta manje.

Novak Adžić zaista umije ponekad da koriguje svoje stavove i podatke koje iznosi poslije perioda dugog ludaranja, ali pomamljeni Slobodan Čukić to ne umije, niti želi.

Nečasna igra s ciframa poginulih je dr Šerbu Rastoderu “na nos skočila”, i to je lako ocijeniti metodom prostog poređenja.

Kao primjer možemo uzeti strašni pogrom u crnogorskom selu Velika, koji se desio 28. jula 1944.godine kada je za samo dva i po sata, koliko je njemačka komanda dozvolila albanskim i Muslimanskim milicijama(9), napravljen čudovišni masakr pravoslavnog naroda tog sela.

Tačan broj ubijenih se nikada neće saznati zato što se u Velici nalazio veliki broj pravoslavnih izbjeglica iz Kosova, Metohije, Plava, Gusinja i okoline, koji ni u Velici nisu našli utočište od progonilaca. (9)

Žrtve te kasapnice su bili samo civili: starice, starci, žene, djeca i djevojke, pa čak bebe i žene u drugom stanju.

Publicista Predrag T. Šepanović je prema nedovršenim istraživanjima do 2013. godine došao do broja od 441 ubijenih toga dana. (9)

Međutim, na dan otkrivanja Spomen ploče na Čakoru (1984), revolucionar Miloš Džudović je rekao da je toga dana ubijeno „oko 673 lica, od kojih je evidentirano oko 340, među kojima 120 djece“. (9)

Da sublimirano, za 22 godine vladavine Karađorđevića bilo je 257 crnogorskih žrtava, uglavnom vojnih, koje su dvorski ideolozi predstavljali kao rezultat „srpsko-crnogorskog obračuna“.

Na drugoj strani, za samo dva i po sata divljanja lokalnih albansko-muslimanskih nacista u selu Velika crnogorskih žrtava je bilo u rasponu od 441. do 673. osobe, što znači minimum dva puta više?!

Neobičnim falsifikatorima i dvorskim ideolozima na pamet nije palo da, analogno tretiranju sukova 1919.- 29. , zločin u Velici kvalifikuju kao “albansko-muslimanski obračun s Crnogorcima”, i da takvu formulacije stave u neki naslov po svom starom i nakaradnom običaju.

Antipravoslavni ideološki svatovi Crne Gore

Da stvari budu interesantnije, na čelu ostrašćenih i poganih likvidatora civila u Velici bili su hodža Osman Mula Rastoder iz Radmanovaca, opština Petnjička, i Sait Hodža Šahmanović iz Plava. (9)

Inače, hodža Osman Rastoder je 1941. učestvovao u gušenju Trinaestojulskog ustanka u Beranskom srezu. (9)

Postoje svjedočanstva da je Osman Rastoder, kao komadant albanskih trupa na sektoru Polica – Turjak, organizovao brojne napade na pravoslavna ustanička sela, a u poličkim selima Zagrađu i Goraždu njegova jedinica je popljačkala i zapalila 54 pravoslavne ustaničke kuće. (9)

Poslije svega, izgleda da dr Šerbo Rastoder pažljivo bira mjesto istorije koje će frizirati, izvlačeći momente kako se „od drveta šuma ne bi mogla vidjeti“.

Podmukli dr Rastoder zaista vješto “baca špicu” paranoidnim likovima, a potom “pravoslavni puleni” odrađuju posao po inerciji produkujući mržnju unutar pravoslavnog naroda Crne Gore.

A za to vrijeme, dr Rastoder bezbrižno sjedi negdje na balkonu i pije kafu, jede kokice i uživa u spektaklu kojeg prave poluđeli kvazipravoslavni gmazi.

U tu priču se utripovao i aktuelni režim Mila Đukanovića, koji je dr Šerbu Rastoderu uručio Trinaestojulsku nagradu 2011. godine (10), koju je Šerbo “pošteno zaradio” taman koliko i Osman Rastoder čijim je imenom, gle čuda, nazvana ulica u Petnjici(11) .

I sve je to interesantno, samo su u tim ideološkim slalomima akteri zaboravili da se kraj pomamne „balade“ uvijek završava porukom narodne pogovorke koja glasi: “Jače selo od kićenih svatova”!

Nadogradnja ideologije muslimanskih milicija

Sada ćemo napraviti malu digresiju, radi razumivanja opšte situacije, da bi se potom opet vratili na Čukića.

Naime, podgoričke „Vijesti“ su, povodom čudovišnog naziva ulice u Petnjici, tada prenijele sljedeću informaciju:

“Predsjednik parlamenta u Petnjici Adnan Muhović (Bošnjačka stranka) je ocijenio da samoinicijativno postavljanje table na jednoj ulici u toj varoši sa imenom komandanta muslimanske milicije u Drugom svjetskom ratu Osmana Rastodera ne predstavlja provokaciju jer se radi o „vrlo značajnoj ličnosti u nas Bošnjaka“.(11)

Dakle, dok na jednoj strani imamo udarnički rad na stvaranju podjela unutar pravoslavnog naroda, na drugoj strani imamo radikalizaciju i homogenizaciju Bošnjaka na ideološkim osnovama muslimanskih milicija, a sve pod egidom “borbe protiv četnika”.

To smo uočili u njihovom odnosu prema impresivnim molebanima i litijama, gdje su u svom negativu prema opravdanoj pobuni pravoslavnih Srba i Crnogoraca jednako bili upregnuti Šerbo Rastoder i Slobodan Čukić, Adnan Muhović i Novak Adžić.

Oni, u pomamljenosti zbog veličanstvenosti litija, nisu znali u koju ideološku banderu glavom udaraju.

Tome svjedoči parola Slobodana Čukića, koju je izrekao na antilitijskom skupu u Nikšiću, a koja glasi: „Nikad neće Crna Gora bit’ četnička Ravna gora!“ (12) , ali i otklik Adnana Muhovića, koji je sa svog FB zida nedavno poslao maloumnu poruku: “Propale su vam litije, četnici!” (13)

Da se razumijemo, četnici su, po njihovom poimanju stvarnosti, svi pravoslavni Srbi i Crnogorci koji ne pristaju na razrušavanja svog časnog istorijskog identiteta, ali i muslimani koji u tome podržavaju pravoslavni narod, a koje je dr Rastoder kritikovao zbog podrške molebanima i litijama. (14)

Ožalošćena majka nad grobom Čukićevih projekcija

Koliko je Čukić ostrvljen najbolje pokazuje fakt da je na naslovnoj strani svoje knjige „Početak srpske okupacije – komitska borba i narodna golgota 1918-1920“ stavio fotografiju iz 1913. godine iz perioda bitke za Skadar. (15)

Na orginalnoj fotografiji, majka tuguje na Tarabošu (Skadar, 1913. godina) zajedno sa sinom na grobu svog muža poginulog u borbama za Skadar. (15)

A na naslovnici Čukićeve knjige, koja se reklamira kao „novo izdanje Pobjede“, upotrebljena je ista ta fotografija, falsifikovana, gdje je sin sa slike “isčezao” a majka, najvjerovatnija, tuguje nad grobom Čukićevih projekcija 1919. godine. Koja gadost, koji autorski blam!

Drugi falsifikat u naslovnici je termin “srpska okupacija”, oko kojeg je već bio osvrt, a interesantno je da taj termin nikad nisu koristili: kralj Nikola, Jovan Plamenac, Krsto Popović, komiti i zalenaši, pa čak ni Sekula Drljević.

I što je nevjerovatni apsurd, Čukić govori o tome da je Crnu Goru 1918. progutao velikosrpski projekat, a Jovan Simonov Plamenac 1941. Memorandumom traži od sila Osovine stvaranje velikosrpske države Srbo-Crnogoraca, koja će se zvati Kraljevina Crna Gora i čije će sjedište biti na Cetinju. (16)

Čukić govori o tome kako je Srbija anektirala Crnu Goru 1918., a Jovan Simonov Plamenac 1941. traži od sila Osovine anketiranje Srbije, s obrazloženjem: “Ta aneksija treba da bude izvršena na principu nacionalnog ujedinjenja svih Srbo-Crnogoraca, kao i na osnovu istorijskog prava…”! (17)

Poslije svega se postavlja pitanje, da li Čukić išta razumije iz istorije Crne Gore i kakve veze Čukić ima sa zelenašima u nacionalnom i političkom smislu?

Jer, Jovan Plamenac je 1941. tražio stvaranje Velike države Srbo-Crnogoraca da bi spasio pravoslavni narod masovnog i jezivog istrebljenja od strane NDH i Velike Albanije, a danas Čukić radi na dezintegraciji pravoslavnog naroda Crne Gore kroz falsifikate, direktno pomažući svaku ideološku „alu i vranu“ koja se na pravoslavni narod okomila.

Litije objavile kraj ideološkim paranojama

Poslije svega, može se izvesti jednoznačni zaključak da tridesetogodišnja ideološka paranoja doživljava svoju prirodnu mučeničku smrt.

Nesojske projekcije dr Šerba Rastodera i njegovih pulena su temeljno proklizale, tako da dotični Slobodan Čukić svoju knjigu kupusaru može mačku o rep okačiti.

Pravoslavnom narodu Crne Gore uopšte nisu bile potrebne usluge dr Rastodera i njegovih kvaziprevoslavnih publicista, kada je sve teme sjajno obradio akademik CANU, pokojni dr Dimitirije Dimo Vujović, u svom kapitalnom djelu: “Crnogorski federalisti 1919-1929“ (1981). (18)

Jedno je sigurno, praviti neke vještačke konflikte unutar pravoslavnog naroda na osnovu falsifikovanja (19) i karikiranja prošlosti predstavlja nemoguću misiju.

Svi istorijski pokreti i politički pravci pravoslavnog naroda Crne Gore prošlih vremena su bili naši, sa svim svojim pozitivnim i negativnim nijansama, pa se te teme lagano i korektno zatvaraju.

Karikaturalne ličnosti, one nedostojne, se nalaze na drugoj strani smisla dok im se sva nakaradna ideologija, koju su decenijama prosipali, raspada pred očima javnosti i širi vonj.

A u ovom vremenu važe sasvim druga pravila. Pravoslavni narod Crne Gore je kroz molebane i litije našao sebe, te prošavši kroz moćnu duhovnu obnovu poslao jasnu poruku svima: “Naša sloga biće poraz vragu!”

….

Reference:

(1) ( “O nečuvenim zločinima režima nije se ništa znalo”, Slobodan Čukić, portal Skala radio, portal Analitika, 05.11.2018.)

(2) („Nekoliko stranica iz krvavog albuma Karađorđevića”, portal Biblioteka Monenegrina)

(3) (“Adžić: Sekula Drljević je od političkog i ideološkog Srbina postao nacionalno-samosvjesni Crnogorac”, Novak Adžić, portal IN4S, 27.09.2016)

(4) (“Grubač: Teza da je Sekula Drljević bio Srbin do 1937. ruši cjelokupnu istoriju spinovanja”, Vojin Grubač, portal IN4S, 01.10.2016)

(5) (“Adžić: Grubačev zaborav crnogorskog mučilišta (1919-1941)”, Novak Adžić, portal IN4S, 20.09.2016.)

(6) (“Spisak opljačkanih i zapaljenih domova crnogorskih rodoljuba”, Novak Adžić, portal Analitika, 26. 08. 2016)

(7) (“Ubiše nas bratska satiranja”, V. Kadić – S. Gregović, portal Večernje novosti, 12. mart 2017.)

(8) (“Skrivana stranica istorije: “Karađorđevići pobili 9.000 Crnogoraca”, Intervju Novak Adžić, podgorički list „Republika“, 13. 10. 2008.)

(9) (“O zločinima Drugog svjetskog rata u Polimlju i Velici”, Predrag T. Šćepanović, Glas Holmije, 27.10.2013.)

(10) (“Žiri odlučio: Milatović, Rastoder i Mirković dobitnici Trinaestojulske nagrade”, Slobodan Milatović, Vijesti online, 16. 06. 2011.)

(11) (“U Petnjici BS podržava, DPS nemušt, borci osuđuju: Ulica u Petnjici nazvana po vođi muslimanske milicije”, Tufik Softić, portal Vijesti, 5. 09. 2015.)

(12) (“Skup u nikšićkom pozorištu/ Crnogorski pokret: Okupili smo se zbog ljubavi prema Crnoj Gori i zabrinutosti za nju”, Svetlana Mandić, portal Vijesti, 12. 02. 2020.)

(13) (“Bagovani fejsbuk torpedo Bošnjačke stranke – Adnan Muhović: Propale su vam litije, četnici!”, IN4S, 02.04.2020.)

(14) (“Ne može on do Isovih visina, ipak je Osmanova krv: Šerbo Rastoder zamjera muslimanima koji podržavaju SPC”, portal IN4S, 21.01.2020., citat: “Nakon što su mnogi muslimani, dali podršku vjernom narodu i sveštenstvu Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori, oglasio se novocrnogorski istoričar Šerbo Rastoder… Rastoder (na TV Sandžak, op. a.) kritikuje muslimane koji pravoslavnom narodu daju podršku, te upućuje poruku Albinu Ćamanu, Dženanu Koliću, Mirsadu Kurgašu i hodži Huseinu Hodžiću iz Herceg Novog”)

(15) (“Skandalozno: Falsifikovali fotografiju o „srpskoj okupaciji“ Crne Gore”, portal IN4S, 11.04.2019.)

(16)(Memorandum – Jovan S. Plamenac, časopis „Matica crnogorska“ – proljeće/ ljeto 2010., prevod s italijanskog: Deja Piletić, str. 153./178.)

(17)(“Memorandum Jovana Plamenca Hitleru: Država Srbo-Crnogoraca!”, Vojin Grubač, portal IN4S, 30. maj 2017., Citat: “ Odnos prema teritoriji Srbije kod Plamenca je bio nedvosmislen, te kaže: “Kraljevini Crnoj Gori treba da pripadne i cijela srpsko- crnogorska teritorija koja je pripadala Kraljevini Srbiji sve do uoči svjetskog rata 1914. godine.”Taj predlog Plamenca, kao i navođenje istorijskih razloga za anektiranje Srbije, u orginalu izgleda ovako: “Ta aneksija treba da bude izvršena na principu nacionalnog ujedinjenja svih Srbo-Crnogoraca, kao i na osnovu istorijskog prava…”)

(18) (“Crnogorski federalisti 1919-1929“, CANU, 1, 2; akademik CANU dr Dimitirije Dimo Vujović, Titograd, izdanje 1981.g.)

(19) (“Volšebni falsifikati: “Božićna pobuna” i komiti”, Vojin Grubač, portal IN4S, 26.02.2017.)

(20) Imena i prezimena omladinaca- bjelaša sahranjenih u zajedničkoj grobnici na Ćipuru ispred Biljarde nad kojom se do 1941. godine nalazio obelisk su, prema spisku Jovana Markuša:

1) Mirko Vukotić, učenik gimnazije, sa Čeva; 2) Marko Gardašević, vojnik, sa Čeva; 3) Baćo Mrvaljević, vojnik sa Velestova; 4) Boško M. Grujičić, vojnik, sa Cetinja; 5) Đuro Prlja, vojnik, sa Ljubotinja; 6) Milutin V. Pejović, učitelj, iz Oraha; 7) Ivan B. Pejović, narednik, iz Oraha; 8) Dušan Đurišić, vojnik, iz Lješanske nahije; 9) Marko A. Radusinović, vojnik, iz Lješanske nahije; 10) Nikola P. Radusinović, vojnik, iz Lješanske nahije;

11) Marko Vukčević, vojnik, iz Lješanske nahije; 12) Stevan Vukčević, vojnik, iz Lješanske nahije; 13) Jovan . S. Vukčević, vojnik, iz Lješanske nahije; 14) Blagota Đ. Vukčević, vojnik, iz Lješanske nahije; 15) Marko Vukčević, vojnik, iz Lješanske nahije;16) Ilija Vukčević, student, iz Lješanske nahije;17) Boško P. Kažić, oficir, iz Lješanske nahije; 18) Ivan Kažić, vojnik, iz Lješanske nahije;19) Petar Kažić, vojnik, iz Lješanske nahije; 20) Đuro Radović, učenik gimnazije, iz Bjelopavlića;

21) Radojica Damjanović, kapetan, iz Bjelopavlića; 22) Boško Lakić, vojnik, iz Bjelopavlića; 23) Radisav Ivanović, vojnik, iz Kuča; 24) Savo Popović, vojnik, iz Kuča; 25) Radonja Popović, učenik gimnazije, iz Kuča; 26) Radovan Božović, vojnik, iz Pipera; 27) Dušan Boljević, vojnik, iz Pipera; 28) Nikola Keković, vojnik, iz Bratonožića; 29) Mihailo Spaić, učenik gimnazije, iz Podgorice; 30) Marko Kralj, vojnik, iz Boke.

– Imena i prezimena 29 poginulih u Božićnoj pobuni na strani zelenaša 6. i 7. januara 1919. Godine i jedne žene, prema spisku Novaka Adžića:

1) Đuro Ristov Drašković (Čevo); 2) Spasoje Nikolić (Čevo); 3) Jovo P. Đukanović (Čevo); 4) Andrija Đukanović (Čevo); 5) Savo Nikolić (Čevo); 6) Simo Popović (Cuce); 7) Krsto Marković (Cuce); 8) Božo Nikolić (Njeguši); 9) Krsto G. Pavićević (Straševina kod Nikšića); 10) Lazo Parača (Njeguši);

11) Ivan Đurišić (Parci, Lješanska nahija); 12) Đuro Đurišić (Gradac, Lješanska nahija); 13) Đuro Perišić (Cetinje) 14) Marko Pavićević (Ćeklići); 15) Pavo Popović (Njeguši); 16) Jovan Popović (Njeguši); 17) Milo P. Borozan (Bokovo); 18) Spasoje Nikolin Adžić (Đinovići kod Cetinja); 19) Vasilije Đurković (Kosijeri kod Cetinja); 20) Zeko Radulović (Progonovići);

21) Tomo Brnović (Lješanska nahija); 22) Joleta Burić (Čevo); 23) Milan Burić (Čevo); 24) Mihailo Mirković (Ćeklići); 25) Jovan Martinović (Cetinje) ;26) Marko Bjeloš (Bjeloši kod Cetinja); 27) Dušan Nikolić (Nikšić); 28) Blažo Vuković (Komani); 29) Đurica Nenezić (Čevo); 30) Jela Markova (Straševina kod Nikšića)