Dejtonski sporazum – 29 godina od potpisivanja

Danas, 21. novembra se navršava 29 godina otkako je u vojnoj vazdušnoj bazi Rajt Paterson kod Dejtona, u američkoj državi Ohajo, parafiran Opšti okvirni sporazum za mir u Bosni i Hercegovini, poznatiji kao Dejtonski mirovni sporazum.

Pravni akt sporazumnog karaktera donijet je da bi se zvanično prekinuo rat u Bosni i Hercegovini (1992 – 1995) i naročito se bavio budućim upravnim i ustavnim uređenjem BiH.

Konferencija je trajala od 1. do 21. novembara 1995, kada su sporazum potpisali tadašnji predsjednici Srbije Slobodan Milošević, BiH Alija Izetbegović i Hrvatske Franjo Tuđman poslije tronedeljnih pregovora.

Sporazum je parafiran u prisustvu tadašnjeg državnog sekretara SAD Vorena Kristofera, pored njega glavni američki posrednici su bili Ričard Holbruk i general Vesli Klark.

Zvanično je potpisan u Jelisejskoj palati u Parizu 14. decemba 1995, čime je BiH podijeljena na dva entiteta – Republiku Srpsku i Federaciji BiH.

Nijedan od trojica potpisnika sporazuma više nije među živima, kao ni nekadašnji međunarodni izaslanik za Balkan i jedan od kratora Dejtonskog sporazuma Ričard Holbruk.

U međuvremenu, original dokumenta je izgubljen, a političari u BiH i dalje raspravljaju o njegovoj reviziji.

U Republici Srpskoj Dan uspostavljanja Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini republički je praznik i neradni dan, a njegovo obeležavanje regulisano je entitetskim Zakonom o praznicima.