(VIDEO) Prof. dr Irena Špadijer: Domentijanova žitija Sv. Save i Sv. Simeona predstavljaju najstarije pisane spomenike naše kulture
1 min read
dr Irena Špadijer
U Narodnom muzeju u Pragu čuva se oko 80 srpskih djela iz zbirke Pavela Jozefa Šafarika. Posle više od 40 godina ova dragocjena svjedočanstva srpske baštine ponovo su dostupna srpskim istraživačima.
O vrijednosti zbirke, kao i svjedočanstvima koja se nalaze u njoj, o pisanom srpskom nasleđu, za RTS je govorila prof. dr Irena Špadijer sa Filološkog fakulteta u Beogradu.
„Među dragocjenostima Šafarikove zbirke, nalaze se i dva bisera naše stare književnosti. I ne samo naše stare književnosti već srpske kulture uopšte“, istakla je Špadijer.
Prvi je rukopis sa početka 17. vijeka, iz 1619 godine, Studenički tipik, koji sadrži prvo nama poznato književno djelo, to je Savino žitije Svetog Simeona. Da se ne nalazi u ovoj kolekciji, da nije sačuvano u Šafarikovoj zbirci, mi ne bismo ništa pouzdano znali o onim pravim počecima našeg književnog stvaranja i onim najstarijim počecima naše tradicije, objasnila je profesorka.
Po njenim riječima, na ovaj način, imamo sačuvan, najstariji pisani spomenik, naše kulture i tradicije.
Za našu kulturu je dragocjen, ne samo kao pisani spomenik, i to vanredan spomenik sa umjetničkim vrijednostima, već kao jedno dramatično, lično, lirsko svjedočanstvo Svetoga Save o poslednjim godinama života njegovog oca o monaškim godinama Svetog Simeona, o podizanju Manastira Hilandar na Svetoj Gori, o njegovoj smrti i o prenosu moštiju Simeona u Srbiju.
Drugi biser Šafrikove kolekcije jeste jedan rukopis sa djelima jeromonaha Domentijana. Domentijan je naš najveći pisac sredina 13. vijeka i među velikim piscima evropskog 13. vijeka uopšte.
Po njenim riječima, od njega su sačuvana dva žitija, žitije Svetog Simeona i žitije Svetoga Save, i dok žitije Svetog Simeona ima relativno bogatu rukopisnu tradiciju, sačuvanu u 11 primjeraka, dotle je žitije Svetoga Save, vrlo velika rijetkost. Postoje zapravo samo tri prepisa sačuvana u svijetu, jedan se nalazi u Rusiji u Sankt Peterburgu, drugi se nalazi u Beču i treći ovaj u Šafrikovoj zbirci u Pragu. Domentijan je svoja djela pisao sredinom 13. vijeka,
Ova djela nastala su na Svetoj Gori, ne u samom manastiru Hilandaru nego na posebnim mjestima. Po sopstvenom svjedočanstvu u Pogovorima, koje je pisao, Domentijan je žitije Svetoga Save pisao u Kareiju, karejskoj ćeliji Save osvećenoga, koju je inače podigao naš Sveti Sava, a žitije Svetog Simeona, pisao je u pirgu Preobraženja Spasova, poviše Hilandara.
Ova djela pisana su po želji srpskog kralja Uroša I.
Smilje, ja naostrih olovku i spreman da glasam kad vrijeme dodje. NARODE PAMTI
Dome ne kevci.
mani se dome okupatora crne gore…slavi ih po kosutnjaku….
Kako se usudjujes da okupatorom zoves rodjenu sestru Ivana Brajovica. Pazi sta pises da te ne odmaknu sa korita i vrate te u Gusinje.
Ti koje nazivaš okupatorom CG koje tada i nema, su Balšićima i Crnojeviima dragi preci i sveci:
Po svedočenju samih Balšića oni svoje poreklo dovode u vezu sa Nemanjićima. Balša II Balšić, iz Skadra, u povelji Dubrovčanima od 27.1.1385. između ostaloga piše:… molitvama i moljenjima +++svetih mojih praroditelja Simeona Nemanje+++, prvoga mirotočca srpskoga +++i svetitelja Save…+++
Miklošič, Franc (1858). Monumenta Serbica Spectantia Historiam Serbiae, Bosniae, Ragusii, pp. 203. Beč. https://archive.org/stream/monumentaserbic00miklgoog#page/n222/mode/2up isto i u:
Šekularac, Božidar (1987). Dukljansko-zetske povelje, pp. 173.
https://www.scribd.com/doc/305907206/Bo%C5%BEidar-%C5%A0ekularac-Dukljansko-Zetske-povelje
+++
A Crnojevići u koledaru iz 1494. slave Nemanju kao SIMEONA SRBSKOG NOVOG MIROTOČCA – +++KAO CRVENO SLOVO+++ U FEB.
http://montenegrina.net/nauka/istorija/crna-gora-do-xix-v/crnojevici/crkveni-kalendar-durda-crnojevica-za-1494-godinu/
A slave nešto manje ali sa prvim početnim slovom i sv Savu, a od Srba svetaca još i sv Arsenija, Savinog nasljednika i DEČANSKOG KRALJA…
Toliko o tome da su oni „okupatori“ pa još CG za koju ni Ivan Crnojević nije čuo kada je došao na Cetinje, kao Zećanin.
A da o poštovanju Nemanjića od strane Petrovića i ne govorim. Crnojevići i uzimaju Dušanovog dvoglavog orla kojeg i CG kasnije preuzima…pa ga Milo boji u žuto,iako je bijeli DUŠANOV…KAKO GLAS CG ČESTO NAVODI A I USTAV CG NEKADAŠNJI..
Nemanjići su od Grka i njihovoh slugu i vazala u Zeti, oslobodili svoju djedovinu, ali ustaše to danas prikatuju kao okupaciju CG da bi satanizovali one koje svi vladati na tim prostorima i sve tri dinastije VEOMA CIJENE I POPTUJU. Ko je onda u neskladu sa istorijom, ko je uljez i okupator jasno je, antisrbsko MONTENEGRINSTVO u režiji Vatikana i Zagreba, Brisela, Londona i Vašingtona,a do juče i Beča.
Ne nikako ne proucavajte i ne pokazujete!.
Citanjem istine bi montenegrinci dobili srcani udar.
Inteligentne montenegrine, mozda i mozdani udar.
A znamo da istina boli!.
U vreme virusa imamo tolike bolesne, a sad jos i zatucane montenegrine da lecimo, to nijednog zdravstvo ne bi izdrzalo!.
Montenigeri još ne znaju da čitaju!
Oni žive u pećinama koje se zovu Monteprkno!